Các tác phẩm của Nguyễn Chí Thiện

 

 

 NGUYỄN CHÍ THIỆN

 



 

          Thưa ông,

Nhân danh hàng triệu nạn nhân vô tội của chính thể độc tài, đă ngă gục hay c̣n đang chịu đựng một cái chết dần ṃn và đau đớn trong ngục tù cộng sản, tôi xin ông cho xuất bản những bài thơ này tại phần đất tự do của quư quốc. Đây là công tŕnh làm việc trong suốt hai mươi năm trời của tôi. Phần lớn được sáng tác vào những năm tôi bị quản thúc. Tôi nghĩ rằng không ai khác mà chính chúng tôi, những nạn nhân có sứ mạng phải phơi bày cho thế giới thấy những khổ nhục không thể tưởng tượng được của dân tộc tôi hiện đang c̣n bị áp bức và hành hạ đến tận cùng. Cuộc đời tan nát của tôi chỉ c̣n một hy vọng duy nhất là được thấy càng nhiều người ư thức rằng cộng sản là một bệnh dịch khủng khiếp của nhân loại.

Xin ông nhận nơi đây ḷng biết ơn sâu xa của tôi cũng như của những đồng bào bất hạnh của tôi!

(Trích tập "Thơ Nguyễn Chí Thiện", 1991)

 

 

Con Người Không Thể Tưởng

 

Con người không thể tưởng hôm nay
Thế kỷ hai mươi mảnh đất này
Củ sắn thành củ sâm, đảng lấy
Thiên đường hay địa ngục đương xây
Đau ốm nằm không thuộc một bầy
Nằm dài vêu mơm, rũ chân tay
Thâm, vàng, xanh bủng, run run gậy
Bao chờ trông đă bón cho cây ! 

 

Đảng

 

Đảng d́u dắt thiếu nhi thành trộm cướp
Giải phóng đàn bà thành đĩ, thành trâu
Giúp người già bằng bắt bớ rể dâu
Và cải tiến dân sinh thành xác mướp
Đảng thực chất chỉ là Đảng cướp
Dựng triều đ́nh mông muội giữa Văn minh
Sống tạm thời nhờ thủ đoạn yêu tinh,
Nhờ súng đạn Tàu, Nga, bắt bớ
Đảng tắt thở cuộc đời mới thở
Đảng c̣n kia bát phở hóa thành mơ ! 

 

 

Đảng Như Ḥn Đá Tảng

 

Đảng như ḥn đá tảng
Đè lên vận mạng quê hương
Muốn sống trong ḥa hợp yêu thương
Việc trước nhất phải t́m phương hất xuống !

 

Đất Này

 

 

Đất này chẳng có niềm vui
Ngày quệt mồ hôi, đêm chùi lệ ướt
Trại lính, trại tù người đi không ngớt
Người về thưa thớt dăm ba...
Trẻ con đói xanh như tàu lá
Cày bừa phụ nữ đảm đang
Chốn thôn trang vắng bóng trai làng
Giấy báo tử rơi đầy mái rạ
Buồn tất cả
Chỉ cái loa là vui ! 

(1965) 

 

Đau Đớn Lắm

 

Đau đớn lắm cái lầm to thế kỷ
Sử sách ngàn đời c̣n măi khắc ghi !
Mấy chục năm trời xương máu đổ đi
Thử hỏi dân đen thu được những ǵ ?
Ngoài một số từ lừa mị kẻ ngu si!
Người công nhân trước gọi cu li
Người lính cũ nay gọi là chiến sĩ
Song vẫn vác, vẫn khuân, vẫn đói nghèo, vẫn bị
Đẩy đi chiến trường chết hoài, chết phí
Cho một lũ trung ương lợn ỉ!
Đau đớn lắm cái lầm to thế kỷ
Sử sách ngàn đời c̣n măi khắc ghi ! 

(1970)

 

 

Khi Muối Chát

 

 

Khi muối chát đưa vào mồm thấy ngọt
Và khi lá sắn hóa bùi, thơm
Cũng là khi tôi lấy máu lẫn đờm
Quết vào mặt Mác-Lê bằng mọi giá
Kể cả giá treo cổ 

(1976)

 

Lănh Tụ

 

 

Lănh tụ béo nục
Dân đen gầy rục !
Lao động hùng hục
Họp hành liên tục
Đói ăn khắc phục
Kêu ca tống ngục !
Cộng sản đánh gục
Đời mới hết nhục ! 

(1962) 

 

Mỗi Lầm Lỡ

 

 

Mỗi lầm lỡ, một mảnh ḷng rạn vỡ
Song thời gian hàn gắn được đôi phần
Riêng cái lầm nơi đất đỏ dung thân
Thời gian khoét to và sâu, bất tận!
Cuộc đời tôi có nhiều lầm lẫn
Lầm nơi, lầm lúc, lầm người
Nhưng cái lầm to uổng phí cả đời
Là đă ngốc nghe và tin Cộng sản!

(1963)

 

Thơ Của Tôi

 

 

Thơ của tôi không phải là thơ
Mà là tiếng cuộc đời nức nở
Tiếng cửa nhà giam ng̣m đen khép mở
Tiếng kḥ khè hai lá phổi hang sơ
Tiếng đất vùi đổ xuống lấp niềm mơ
Tiếng khai quật cuốc đào lên nỗi nhớ
Tiếng răng lạnh đập vào nhau khổ sở
Tiếng dạ dầy đói lả bóp bâng quơ
Tiếng tim buồn thoi thóp đập bơ vơ
Tiếng bất lực trước muôn ngàn sụp lở
Toàn tiếng của cuộc đời sống dở
Và chết thời cũng dở, phải đâu thơ! 

(1970) 

 

Tôi Tin Chắc Một Điều

 

 

Tôi tin chắc một điều
Một điều tất yếu
Là ngày mai mặt trời sẽ chiếu
Tôi lại nghĩ một điều
Một điều sâu thẳm
Là đêm tàn Cộng Sản tối tăm
Có thể kéo dài hàng mấy mươi năm
Và như thế sẽ buồn lắm lắm
Cho kiếp người sống chẳng bao lăm ! 

(1969) 

 

Từ Tư Tưởng

 

 

Từ tư tưởng bước sang hành động
Phải có cầu ngôn ngữ giao thông
Trên gịng sông chuyên chính mênh mông
Đừng nghĩ chuyện xây cầu bắc cống !
Song ngôn ngữ ngày đêm vẫn sống
Ấm thầm đưa tư tưởng sang sông
Qua muôn trùng hệ thống xiềng gông
Đảng ra sức dựng thay cầu cống
Thoát khỏi đầu là tư tưởng sống
Sẽ có ngày tạo những kỳ công ! 

(1971) 

 

THƠ NGUYỄN CHÍ THIỆN

Mục lục
1. Mẹ tôi
2. Nhắm mắt là con
3. Có Người Mẹ
4. Mẹ ơi!
5. Con tàu rêu
6. Con tàu cuộc sống
7. Hồng trần khao khát
8. Nếu em không phải

Mẹ tôi

Mẹ tôi trong những ngày giỗ chạp
Thường ngồi chắp tay cầu khẩn giờ lâu
Chiếc áo hoa hiên cũ đă bạc màu
Tôi chỉ thấy mẹ dùng khi lễ bái

Đời của tôi nhiều khổ đau oan trái
Mẹ bao giờ cũng cầu nguyện cho tôi
Đứa con trai tù tội mấy phen rồi
Hàng nước mắt chảy gịng trên má mẹ

Ngồi bên mẹ tôi thấy ḿnh nhỏ bé
T́nh thương yêu của mẹ lớn bao nhiêu
Mẹ ơi, con ḷng chỉ nguyện một điều
Được gần sống, đừng ĺa xa khỏi mẹ!

Giờ hẳn mẹ mỗi khi ngồi cầu lễ
Cho đứa con tù bệnh giữa rừng sâu
Chiếc áo hoa hiên cũ đă bạc màu
Phải đẫm ướt biết bao hàng nước lệ!

(1963)

********

Nhắm mắt là con

Nhắm mắt là con nh́n thấy ngay
Mẹ mắt mờ run bước cạnh thầy
Căn gác âm thầm ngao ngán quá
Hai bóng già nua tối lại ngày.

Mơ về căn gác yêu thương ấy
Tan nát ḷng con lắm, mẹ thầy
Đau ốm, hao gầy, đôi mắt lóa
Đêm ngày trông đợi đứa con xa

Giam hăm trong rừng cây vách đá
Con vẫn h́nh dung thấy cảnh nhà
Lệ ứa hai hàng hoen ướt má
Mẹ khóc v́ con măi, mẹ già!

Thầy hỡi con h́nh dung rơ quá!
Thờ thẫn vào ra nét mặt gầy
H́nh bóng muôn vàn đau xót ấy
Quặn buốt ḷng con tới đọa đày!

(1968)

Có Người Mẹ

Có người mẹ gầy nhom mắt lóa gần ḷa
Có người cha quá già, quá yếu!
Có người con bất hiếu là tôi
Hết tù lại tội
Bệnh ốm không nuôi nổi thân ḿnh…
Ôi người mẹ nặng t́nh yêu dấu!
Ôi người cha hiểu thấu ḷng con!
C̣n hay mất?
Ngày con đầy bụi đất trở về
Căn gác
Lá rụng xào xạc canh khuya
Bóng cha già gầy guộc đứng kia
Phất trần nhẹ đưa lặng lẽ
Trên b́a sách bụi bàn con
Bóng mẹ già sầu muộn héo hon
Quờ tay rờ mó
Nạm tóc củ gừng đánh gió lưng con
Chiều âm thầm lạnh tắt trên non…
Không c̣n được nữa
Những t́nh xưa thương mến vô vàn!
Gió núi mưa ngàn, lạnh buốt
Rau rừng ngoạm nuốt thân trâu
Kiếp sống về đâu?
Bốn phía sậy lau một màu hoang xám
Đi về những đám tang câm
Trong ly tán thương tâm
Chết chóc âm thầm
Con vẫn nuôi mầm mơ ước
Xoay vần thủa trước xa xăm!
Mịt mù trời đất tối tăm
Mẹ thầy sống được bao năm trên đời!
Con sợ nỗi đời đau đớn
Ngày về, rợn buốt tim gan
Cuộc sống hoàn toàn vô nghĩa
Niềm lo rỉa rói tâm t́nh
Bạo lực hiện nguyên h́nh chó đẻ!
Ai thương người trai trẻ
Cùm gông nứt nẻ da xương
Mà vẫn mơ màng ảo tưởng
Cho đời bận vướng con tim
Đói lả sà-lim
Vẫn mộng làm chim vỗ cánh
Vượt trời xanh tới xứ yên lành!
Xương da mong manh
Đói rét tranh giành xác ốm
Đời như đốm lửa lụi tàn
Muỗi rệp từng đàn, cắn xé
Ta thương tiếc cuộc đời, tuổi trẻ
Ta lại thương người mẹ thương yêu
Người cha sớm chiều héo hắt
Xuân về nước mắt chan chan!
Bao giờ chết nỗi ly tan
Bao giờ gịng lệ khổ oan mới ngừng?
Xuân này đau đớn vô chừng
Thân c̣n chôn sống xó rừng đắng cay
Bao nhiêu thương nhớ mẹ thầy
Con xin hẹn tới một ngày xuân vui
Rưng rưng hai giọt ngậm ngùi
Con xin Trời đất niềm vui cuối cùng!

(1968)

********

Mẹ ơi!

Mẹ ơi!
Mẹ đă mất rồi!
Trái đất không c̣n có mẹ
Mẹ chẳng bao giờ c̣n thấy mặt con
C̣n khóc nữa!
Con chẳng cần ra tù nữa
Nếu thầy không c̣n sống, mẹ ơi!
Mẹ đă mất rồi
Măi măi không c̣n thấy mẹ!
Mai hậu đời con cũng hết
Mà vẫn không thấy mẹ, mẹ ơi!

(1970)

********

Con tàu rêu

Bơ vơ măi nơi biển trời quạnh quẽ
Đêm ngày mơ sao cập bến bờ vui
Giữa lênh đênh trong sóng nước dập vùi
Tôi đă đóng những con tàu đẹp đẽ

Và từ đó triền miên trên sóng cả
Con tàu tôi đi kiếm bến b́nh an
Bốn chung quanh lồng lộng băo cơ hàn
Không phá nổi mảnh buồm căng gió thả

Tôi lướt đón những cuồng phong quái lạ
Con tàu say như ních chật không gian
Giữa mùa điên không biết lực điêu tàn
Xô vỡ vụn nơi ngời băng tuyết lóa

Trong trắng xóa những ngày mưa tầm tă
Con tàu đau vật vă trước bờ xanh
Phía mồ xa thôn xóm đứng yên lành
Thân tàu đă tan tành trên mui đá.

Cay đắng quá những bến nghèo tàn tạ
Đón trông tàu lui tới, đứng buồn thiu
Khi tàu tôi men đến cũng dập d́u
Gây sóng gió đắm ch́m cho nhục nhă

Ôi tiếp tới nước triều dâng vất vả
Con tàu run chưa tiến đă chờn lui
Đành một mai nơi đáy nước rêu vùi
Làm chỗ ở cho tôm, ṣ, ốc, cá

Tôi đă biết những đêm dài ṛng ră 
Con tàu câm trôi giữa đám trăng sao
Biết dừng đâu, không bóng hải cảng nào
Ra tín hiệu đón con tàu buồn bă

Tôi đă biết những b́nh minh đói lả
Biến sang màu loang tím của chiều hoang
Con tàu đi sức kiệt lệ ḍng hàng
Thương xót những mảnh tàu trôi vạn ngả

Trong khi ấy những con tàu hể hả
Những con tàu cặn bă của trùng dương
Chúng dọc ngang trên khắp mọi nẻo đường
Phun khói độc kín trời mây biển cả

Không thấy nữa những bờ xanh nắng tỏa
Những vịnh hiền, những bến cảng đông vui
Con tàu tôi không thiết cả lau chùi
Cho chát mặn gặm ṃn thân thép lá

Giờ nước mặn trùng dương thành nước lă
Mảnh buồm thô tơi tả hạ từ lâu
Con tàu đi, vô định lớp rêu màu
Dầy thêm măi năm buồn đông tiếp hạ

Tàu tôi hỡi, thôi ch́m sâu đáy nước
Đâu c̣n gan giương lại cánh buồm xưa
Khi trông về bát ngát dưới màn mưa
Phơi xác nát bao con tàu thuở trước!

(1965)

********

Con tàu cuộc sống

Con tàu cuộc sống tháng năm trôi
Bến cũ sông xưa khuất hẳn rồi
Sóng nước mênh mông, chiều tắt vội
Ánh đèn xa lạ sáng quanh tôi…
Chỉ một lần, chỉ một lần thôi
Trở lại pḥng xưa kẻ khác ngồi
Ai mất, ai c̣n ai lặn lội?
T́m trong kư ức đă xa xôi.

(1977)

********

Hồng trần khao khát

Hồng trần khao khát thiên thai
Thiên thai lại nhớ trần ai t́m về
Tâm hồn nhân loại nhiêu khê
Khổ đau là đúng, đừng chê trách đời
Phỏng xưa Từ Thức rong chơi
Đào nguyên lạc bước lại rời trần ai
Thời y lại chán thiên thai
Giữa bầy tiên nữ thở dài như xưa!
Triết nhân là kẻ có thừa
Dù cho cái có là chưa có ǵ!
Thường nhân là kẻ ngu si
Quẳng đi cái có khổ v́ cái không!

********

Nếu em không phải

Nếu em không phải người em gái
Trong giấc mơ dài suốt tuổi thanh xuân
Th́ ḷng anh mưa lạnh với tro tàn
Sao có thể rực hồng lên dễ dăi?
Ôi, em chính là người em gái
Trong giấc mơ hầu tuyệt vọng măi hôm nay
Mới về trong căn gác khổ đau này
Cười bẽn lẽn cho bàn tay anh nắm
Bàn tay ước mộng bao năm!

(1963 )

- See more at: http://www.lamhong.org/2012/10/05/tho-nguyen-chi-thien/#sthash.cXDxQClt.dpuf

:: Đồng Lầy


 

Ngày ấy, tuy xa mà như c̣n đấy

Tuổi hai mươi, tuổi bước vào đời

Hồn lộng cao, gió thổi chơi vơi

Bốn phía bao la chỉ thấy

Chân mây, rộng mới tuyệt vời.!

Ngất ngây, làm sao ngờ tới.

Bùn đọng hồ ao mạn dưới phục chờ!

Tuổi hai mươi tuổi của không ngờ.

Không sợ!

Viễn vông đẹp tựa bài thơ

Mơ ước

Đợi chờ

Vĩ đại...


 

Nhưng rồi một sớm đầu thu mùa thu trở lại

Tuổi hai mươi mắt nh́n đời trẻ dại

Ngỡ cờ sao rực rỡ.

Tô thắm màu xứ sở yêu thương.

Có ngờ đâu giáo giở đă lên đường

Hung bạo phá bờ kim cổ.

Tiếng mối giường rung đổ chuyển non sông.

Mặt trời sự sống.

Thổ ra từng vũng máu hồng.

Ôi tiếc thương bao mùa lúa vun trồng.

Một mùa thu nước lũ.

Trở thành bùn nước mênh mông

Lớp lớp sóng hồng man dại.

Ch́m trôi quá khứ tương lai.

Máu,lệ, mồ hôi, rớt răi

Đi về ai nhận ra ai!

Khiếp sợ, sững sờ, tê dại!

Lịch sử quay tít ṿng ngược lại

Thời hùm beo rắn rết công khai

Ngàn vạn đấu trường mọc dậy giữa ban mai

Đúng lúc đất trời nhợt nhạt

Bọn giết người giảo hoạt.

Nâng cốc mừng thắng lợi liên hoan.

Điệu nhạc cơ hàn thăm thẳm miên man.

Điệp khúc ĺa tan thúc dục

Ngục tù cất bước oan khiên.

Thành thị thôn quê sơn hải trăm miền.

Hội tụ!

Băi sú, bờ lau, rừng rú.

Thây người vun bón nuôi cây.

Đạo lư tối cao của xứ đồng lầy.

Là lừa thầy phản bạn

Và tuyệt đối trung thành vô hạn.

Với Đảng, với Đoàn, với lănh tụ thiêng liêng.

Hạt thóc, hạt ngô phút hóa xích xiềng.

Họa phúc toàn quyền của Đảng.

Dần dà năm tháng.

Mắt ngả sắc vàng, da sắc xám

Đi về ai nhận ra ai?

Ôi, ngàn hoa run tái!

Đáng thương giữa chốn đồng lầy.

Sậy úa lau gầy,lạc loài thảm hại

Rồi đây, khi mặt trời thức dậy.

Chắc là hoa đă tàn phai.

Chẳng c̣n được thấy!

Tôi vẫn ngồi yên mơ màng như vậy

Mặc cho đàn muỗi quấy rầy.

Bóng tối lan đầy khắp lối.

Không c̣n phân biệt nổi.

Trâu hay người lặn lội phía bờ xa.

Gai ốc nổi trên da

Cái họa áo cơm không chừa ai hết!

Buồn nghĩ tới chuyện xưa thần chết.

Cùng lăo tiều đốn củi già nua.

Tôi ngước trông xem có một ngôi chùa.

Ngôi chùa đă trở thành huyễn mộng.

Con ác điểu hoài nghi xù đôi cánh rộng.

Truy lùng mồ mả cha ông.

Thánh thất miếu đường xáo động.

Con thuyền chở đạo nghiêng trao.

Sóng gió thét gào, man rợ.

Tiếng sinh sinh nức nở, âm thầm.

Mặt đất tím bầm, tiết đọng.

Lá cờ lật lọng.

Nhân buổi dương tàn âm thịnh cao bay!

Thần tượng cuồng quay, h́nh thay lốt rũ

Hang Pắc Bó hóa thành hang ác thú.

Bác Hồ già hóa dạng bác Hồ Ly.

Đôi dép lốp nặng bằng trăm đôi dép sắt.

Bộ kaki vàng, vàng như mắt dân đen.

Quỷ quái, đê hèn lừa đảo!

Gia tài tra khảo cướp trơn tay.

Từ buổi quỷ vương hớn hở mặt mày.

Đứng trước Đảng kỳ trịnh trọng.

Đọc lời khai mạc thuở hoang sơ.

Tụ tập đảng viên đại hội dưới cờ.

Nguyện đem cuộc đời hơi thở.

Đạp bằng, phá vỡ.

Ngàn năm văn hiến ông cha.

Ảo vọng dựng lên một thứ sơn hà.

Mê muội,nặng nề không hề nghiêng ngă.

Nó lùa, nó thả.

Lũ mặt người dạ thú xông ra.

Khiến đồng xa.

Nơi mấp mô mồ mả.

Các hồn ma cũng hả vong linh.

V́ thấy địa ngục của ḿnh.

C̣n ít nhục h́nh hơn dương thế!

Mạng sống không bằng con giun con dế.

Đầu ngửng lên tuy nh́n thấy trời xanh.

Mà chân không thể nào rút khỏi.

Vũng lầy man mọi hôi tanh.

Ma quỉ ŕnh canh, nghiệt ngă.

Rau cháo cầm hơi, mồ hôi tầm tă

Bọn sậy lau đă chán cả chờ trông.

Hầu cam phận sống trong bùn xám

Đời càng u ám.

Quỷ vương càng đ́nh đám liên hồi.

Ôi, dần dà tôi không phải là tôi.

Một khối rũ ṃn nhức nhối

Mang đầy mộng ước thiu ôi.

Nếu tôi đổ mồ hôi

Mồ hôi sẽ ḥa máu phổi.

Nhưng những niêu cơm quá vơi mà Đảng đem phân phối.

Không nhường thịt gân một chỗ để đàn hồi!

Bao đêm rồi tôi nguyện luyện hồn tôi

Trút bỏ buồn đau tiếc hối.

Nén dập hờn căm dữ dội

Ngày đêm d́m luộc thân tôi.

Nhăo nhừ, nóng hổi!

Nhưng làm sao trút và nén nổi.

Nhưng làm sao điếc, mù, câm nổi.

Khi con người chưa sống được bao nhiêu.

Cũng như khi chưa yêu mến thật nhiều

Làm sao biết ghét!

Chỉ quả bóng x́ hơi đă bẹp

Mới để cho Người - Định mệnh - dẵm lên trên

C̣n những đại dương sóng dậy vang rền.

Chỉ dịu lắng khi mệt v́ băo táp!

Tôi ngồi yên nghe thời gian chậm chạp

Mang tâm hồn thấm hết cảnh trăng suông

Trên đồng không nước lội sương buông

Cây cỏ,lạnh mờ hoang vắng.

Ôi những bờ xa lời xanh nhạc nắng.

Nếu có kẻ cho đời là cay đắng.

Hăy vào đây nếm thử vị đồng lầy.

Cho dạ dầy, óc, tim, lưỡi, cổ.

Biết biệt phân tân khổ ngọt bùi!

Giữa biển vui không hiểu tiếng cười.

Là những kẻ cuộc đời chưa dậy sóng.

Trời cao, biển rộng có cũng như không!

Một tiếng quạ đêm ảo năo rỏ xuống đồng.

Tôi tỉnh hẳn trở về cơn ác mộng.

Muỗi nhơn nhơn từng đàn vang tiếng động

Những con cưng của ngừng đọng tối tăm.

Chúng trưởng sinh trong đêm tối nhiều năm.

Nên chúng tưởng màu đen là ánh sáng!

Ếch nhái vẫn đồng thanh đểu cáng

Chửi bới mặt trời, ca ngợi đêm đen.

Lũ sậy lau c̣m cơi đứng chen

Hơi có gió là cúi đầu rạp hết

Bát ngát xung quanh một mầu khô chết

Đồng lầy mỏi mệt.

Lặng câm, lũ kiến đi về.

Ôi, cuộc đời hay một cơn mê,

Mà người, ngựa, trâu ḅ giống nhau đến thế!

Những chiếc sơ mi bỏ ngoài để che bụng phệ.

Đi về chễm chệ xe “dim”

Lúc vuốt xoa

Lúc hăm dọa

Lúc gật gù

Với một lũ lù lù rác rơm ẩm mốc

Những loài thảo mộc.

Ngu ngốc, ù ĺ, nhẫn nhục

Nằm đợi ngày tàn mục thối tha

Mặc cuốc kêu thê thảm đêm ngày.

Xác gầy, khổ năo!

Bọn gỗ đó phải chờ giông băo.

Mới chịu ào ào nhổ rễ đứng lên.

Nhưng h́nh như Trời đă bỏ quên

Mảnh đất đồng lầy xám ngắt.

Như tôi vẫn ngồi đây héo hắt

Mắt thâm quầng trông ngóng trời xanh

Bốn chung quanh ếch nhái vẫn đồng thanh

La ó mong làm hỏng tim hư óc.

Để trai tráng say mùi chết chóc.

Để người già yên vui tang tóc.

Tóm lại là để t́nh nguyện ly tan.

Nhưng mặt trời mùa thu mà như tiết đại hàn.

Súng ống từng đoàn run run, nhớn nhác.

Đảng lùa đi, tan tác, thương vong.

Mái ngói, mái gianh lệ thảm ṛng ṛng.

Nhỏ xuống bốc hơi trong ḷng vạc bỏng.

Đảng dữ thét gào, hóc xương ngang họng.

Giọng thều thào, gượng gạo hung hăng.

Lưới thép nền chuyên chính tung quăng

Khốc liệt, bậy xằng, ức oan, cay đắng

Dân đen tay trắng cam đành.

Từ rừng núi hoang vu tới phố xá thị thành.

Từ hải đảo xa xôi tới ruộng đồng bát ngát

Mặc áo vàng cảnh sát.

Tràn lan, nhợt nhạt cả màu xanh!

Cuộc sống đồng lầy rợp rát, nhoét tanh

Bom đạn chiến tranh c̣n giật giành chút xương da thảm hại

Cái cảnh mười đi, hai ba trở lại

Cái cảnh một trai giành nhau chín gái

Đương diễn ra và sẽ c̣n diễn măi

Nếu Đảng c̣n nắm vận mạng tương lai.

Lũ sậy lau xưa chỉ biết thở dài

Cũng phải ngước trông đất trời, vấn hỏi?


 

Trăng lặn... Sao tàn...

B́nh minh không mong mỏi

Từ từ xuất hiện trong sương

Một b́nh minh héo hắt thảm thương

Đẩy dân tộc trên giường xuống đất

Hăy lắng nghe một điều chân thật!

B́nh ḿnh đây đau khổ nhất địa cầu

Nó báo hiệu một ngày không một phút

Thảnh thơi, thoả mái, ngẩng đầu.

B́nh minh đấy muôn thủa một mầu

Nó báo hiệu mồ hôi kiệt quệ

Những con người, không, những chiếc máy thảm thê

Không dầu, không mỡ

Hỏng vỡ trước thời gian

Hăy coi chừng phải giữ vẻ hân hoan

Tiếng khóc, Tiếng than làm yêu ma run sợ

Tội chúng phạm vô cùng man rợ

Lộ ra, ai để chúng sinh tồn?

Nên lo âu, hốt hoảng, bồn chồn

Chúng nghe ngóng, bỏ tù tiếng nói

Hỡi tất cả những chân trời sáng chói!

Hăy hiểu rằng yên lặng nơi đây

Giữa chốn đồng lầy

Là tiếng gọi lâm ly đầy tuyệt vọng

Biết bao giờ mùa thu lật lọng

Bị lôi lên dàn lửa trời hè!

Tôi vẫn chờ trông muôn vạn tiếng ve

Dạo khúc tưng bừng báo trước

Mùa hè khắp nơi đang tiến bước

Tiêu diệt thu đông

Lấy lại sắc hồng

Phá cũi sổ lồng cho đàn chim bất hạnh

Nhưng giờ đây thu lạnh

Vẫn thỏa sức tung hoành

Giết hại màu xanh

Sặc sụa mùi tanh

Nó dùng máu hăm những ḍng nước mắt

Vắt những giọt mồ hôi

Bịt tiếng người câm bặt

Mong bốn phương lặng ngắt giữa cơ hàn!

Để nó tự do vang dạo khúc đàn

Yêu ma!

Lừa bịp người xa.

Buốt óc người gần

Trời đất ơi, nếu có quỷ thần

Quỷ thần sao dung tha măt nó?

Đôi lúc nghe mơ hồ trong gió

Tiếng đời qua sóng đỏ vọng về đây

Bao ước mơ ch́m chết đă lâu ngày

Lại nghẹn ngào trỗi dậy

Đau xót, thương tâm.

Bên ngoài kia cuộc sống vang ầm

Sao đây măi âm thầm trong nấm mộ?

Phẫn nộ oằn lên, bao khổ!

Không gian hỡi, hăy tan tành sụp đổ

Cho thời gian đừng làm khổ con người

Cho đười ươi, khỉ đột hết reo cười

Trong tối đen đày đọa

Ôi, cái buổi đất trời giáng họa

Cũng là ngày hể hả trái tim đau!

Nhưng gió kể làm ǵ chuyện bốn bể năm châu

Chuyện những chân trời bấy lâu yêu dấu

Tuyết ấm rơi, ḷng người đôn hậu

Đảo thần ngời sáng ngọc châu.

Gió hăy thương kẻ bị đóng trên tọa độ thảm sầu

Giấc chân trời ṃn mỏi thương đau

Bốn phía trước sau toàn bóng

Những người trâu dầm ḿnh trong bùn đọng

Hoặc trong hầm trong xưởng rũa gân xương

Để tối về theo lệnh Diêm Vương

Vác bụng đói tới nghe bầy quỷ dữ

Giả danh nghĩa là những v́ thiên sứ

Đặt chương tŕnh hút máu mài xương

Nhưng lấy tên xây dựng thiên đường

Để mong mộ thêm nhiều nô lệ mới.

Tôi không hiểu loài ễnh ương ca ngợi

Các thiên đường khủng khiếp của ma yêu

Được chúng cho công xá bao nhiêu

Mà đêm tốí to mồm, đinh nhức óc

Ấy cơm cá ma vương đầy xương hóc

Hăy coi chừng kẻo nuốt khó trôi qua

Cứ ca đi, hơi lạc điệu bài ca

Là Đảng ném toàn gia vào hỏa ngục!

Tháng năm trôi mùa thu ô nhục

Vẫn kéo dài ngang nửa dăy Trường Sơn.

Chúng tôi tuy ch́m ngụp giữa bùn trơn

Song sức sống con người hơn tất cả

Trước sau sẽ vùng lên quật ngă

Lũ quỉ yêu xuống tận đáy đồng lầy

Huyệt chôn vùi thu nhục nhă là đây

Hè xuân sẽ huy hoàng đứng dậy

Dù chúng tôi hẩm hiu không được thấy

Màu hè xuân th́ đời của chúng tôi

Cũng làm cho nhân loại đổ mồ hôi

Khi tưởng tới bóng cờ ma đỏ ối!

Mặt trời lên cao, ḷng tôi nhức nhối

Muốn cắt ngay cái phần hôi thối

Trên thân ḿnh dằng dặc của thời gian

Nhưng nổi tiếng ĺ gan

Thời gian thản nhiên từ khước

Tháng năm nặng nề lê bước

Xót xa, ô nhục, đoạ đày.

Tôi muốn kêu to trong câm lặng đen dày

Cho nhân loại trăm miền nghe thấy

Ồ ạt đổ về đây

Lấp hộ đồng lầy

Diệt bầy muỗi độc

Ngày đêm phá hủy hồng cầu

Nhưng giữa bùn sâu ngập cổ ngập đầu

Tiếng kêu cứu kḥ khè trong cuống họng!

Trong khi ấy những lời lật lọng

Của muôn vàn ếch nhái vẫn vang ngân

Bịp bợm xa gần

Năm châu bốn bể

Tôi biết thế, nên càng không thể để

Cho thời gian tŕ trệ nhấc tôi lên

Tôi xiết rên, quằn quại, tự t́m đường

Dù có phải bồi thường bằng xương thịt

Tôi không thể an tâm nằm hít

Mùi bùn đen tanh tưởi khiếp kinh

Bốn chung quanh yêu quỉ nấp canh ŕnh

Súng ống sẵn sàng nhả đạn

Con người tôi tiêu điều nứt rạn

Có sợ ǵ viên đạn oan khiên

Giải thoát bao đau khổ triền miên

Hồn tôi tới trời quên bay bổng

Màn thép kia dù không lỗ hổng

Tôi sẽ dùng răng cắn đứt một khâu

Dù quỷ yêu bắt được quẳng vạc dầu

Tôi vẫn sẽ lao đầu không hối hận

Dưới bùn sâu, người trâu lận đận

Đuổi bắt mặt trời theo lệnh Ma Vương

Lũ tiểu yêu ngang dọc đầy đường

Đốc thúc, nghe ŕnh lời than tiếng thở

Thằng này, sao mặt mày không hớn hở?

Thằng kia, sao dám thở dài?

Lũ chúng bây phải làm việc bằng hai

Để quỷ chúa mừng sống dai trăm tuổi!

Giữa thời gian muôn người đương chết đuối

Ḷng cầu sao nhanh chóng khắp địa cầu

Đứng đều lên, ồ tới đánh toang đầu

Con rắn đỏ vô cùng hung hiểm

Nó sinh ra lớn lên nhờ súc siểm

Nhả nọc hận thù, phờ phỉnh công phu

Khéo léo đầu cơ ḷng yêu nước đui mù

Lạy lục Tàu Nga không nề điếm nhục

Đủ hơi sức nó hiện h́nh phản phúc

Ngóc đầu, ph́ rít, bất nhân

Cắn cổ lê dân, quăng quật mộ phần

Phá đạo, phá đời, uống khô sông suối!

Ôi thằng Tây mà trước kia người dân không tiếc máu xương đánh đuổi

Nay họ xót xa luyến tiếc vô chừng

Nhờ vuốt nanh của lũ thú rừng

Mà bàn tay tên cai trị thực dân hóa ra êm ả!

Ḷng ái quốc bị lừa c̣n đương nằm buồn bă

Đảng gian ma mong kiếm chác thêm ǵ?

Bây tha hồ viện tới Lư, Trần, Lê

Người dân đă chán chê với cái tṛ hề chiến tranh cách mạng

Cái họ được là khăn tang và nạng

Cái mất đi ánh sáng, cuộc đời

Đảng bắt câm, bắt nói, bắt khóc, bắt cười

Bắt đói, bắt làm, hé răng oán thán

Là tù ngục mục xương độc đoán

Phải chăng đó giá công lao huyết hăn

Mấy ngàn ngày đánh Pháp những năm xưa?

Biết là bao ô uế, lọc lừa

Người dân đă có thừa kinh nghiệm

Bùa phép yêu ma không c̣n linh nghiệm

Bạo lực đen ng̣m trắng nhởn nhe nanh

Trại lính, trại tù xây lũy thép vây quanh

Song bạo lực cũng đành bất lực

Trước sự chán chường tột bực của nhân tâm!

Có những con người giả đui điếc thầm câm

Song rất thính và nh́n xa rất tốt

Đă thấy rơ ngày đồng lầy mai một

Con rắn hồng dù lột xác cũng không

Thoát khỏi lưới Trời lồng lộng mênh mông!

Lẽ cùng thông huyền bí vô chừng

Giờ phút lâm chung quỷ yêu làm sao ngờ nổi?

Rồi đây

Khi đất trời gió nổi

Tàn hung ơi, băo lửa, trốn vào đâu? Bám vào đâu?

Lũ chúng bây dù cho có điên đầu

Lo âu, pḥng bị

Bàn bạc cùng nhau

Chính đám sậy lau

Sẽ thiêu tất lũ bây thành tro xám!

Học thuyết Mác, một linh hồn u ám

Không gốc rễ ǵ trên mảnh đất ông cha

Mấy chục năm phá nước, phá nhà

Đă tới lúc lũ tông đồ phải lôi ra pháp trường tất cả!

Song bây vẫn tiệc tùng nhật dạ

Tưởng loài cây to khoẻ chặt đi rồi

Không ǵ nghi ngại nữa!

Bây có hay sậy lau gặp lửa

C̣n bùng to hơn cả đề, đa

Những con người chỉ có xương da

Sức bật lật nhào, tung hết!


 

Hoa cuộc sống, Đảng xéo dày, mong nát chết

Nhưng mà không, sông núi vẫn lưu hương

Mà bờ tre, góc phố, vạn nẻo đường

Hương yêu dấu c̣n thầm vương thắm thiết

Nếu tất cả những tâm hồn rên xiết

Không cúi đầu cam chịu sống đau thương

Nếu chúng ta quyết định một con đường

Con đường máu, con đường giải thoát

Dù có phải xương tan thịt nát

Trong lửa thiêng trừng phạt bọn gian ma

Dù chết chưa trông thấy nở mùa hoa

Th́ cũng sống cuộc đời không nhục nhă

Th́ cũng sống cuộc đời oanh liệt đă!

Nếu chúng ta đồng tâm tất cả

Lấy máu đào tươi thắm tưới cho hoa

Máu ươm hoa, hoa máu chan ḥa

Hoa sẽ nở muôn nhà muôn vạn đóa

Hoa hạnh phúc tự do vô giá,

Máu căm hờn phun đẫm mớn đâm bông!

Đất nước sa vào trong một hầm chông

Không phải một ngày thoát ra được đó

Con thuyền ra khơi phải chờ lộng gió

Phá xích, phá xiềng phải sức búa đao

C̣n chúng ta phải lấy xác làm bè

Lấy máu trút ra, tạo thành sóng nước

Mới mong nổi lên vùng lầy tàn ngược

Nắm lấy cây sào cứu nạn trên cao

Tiếp súng, tiếp gươm bè bạn viện vào

Phá núi, vén mây, đón chào băo lộng

Mới có thể tiền vào hang động

Tiêu diệt yêu ma, thu lại đất trời

Thu lại màu xanh, ánh sáng, cuộc đời.

Chuyện lâu dài, sự sống ngắn, chao ơi!

Nỗi chờ mong thắm thiết măi trong tôi.

Tôi mong măi một tiếng ǵ như biển ầm vang dội

Một tiếng ǵ sôi nổi con tim

Đă bao năm rồi teo chết nằm im

Trong những quan tài h́nh hàm hèn đớn

Âm tiếng đó dội lan qua các trại tù, trại tập trung rùng rợn

Làm suy nghĩ lũ quân thù trâu lợn

Tái tạo niềm tin cho tất cả những ai

Đă gần như tuyệt vọng ở ngày mai

Lũ lau gầy, sậy úa, cỏ tàn phai

Náo nức, reo ḥ, trông ngó

Âm tiếng đó gây thành giông gió

Khắp đại dương cùng khổ âm u

Chớp xé trời đen, báo hiệu lũ quân thù

Giờ hủy thể!

Tôi mong măi một tiếng ǵ như tiếng ầm vang của bể

Đồng bào tôi cũng mong như thế

Tôi lắng nghe

H́nh như tiếng đó đă bắt đầu

Nhưng tôi hiểu rằng đó là tiếng của lịch sử dài lâu.

Nên trời đêm dù thăm thẳm ng̣m sâu

Dường như vô giới hạn ở trên đầu,

Tôi vẫn nguyện cầu

Vẫn sống, và tin

B́nh minh tới, b́nh minh sẽ tới.

Cờ vô đạo đương ngang trời phấp phới

Tôi vẫn mơ chân lư tận xa vời

Tới lùa tan ngàn vực tối trên đời

Trong hào quang dữ dội hiển linh!

Muôn ầm ầm chấn động trời thinh

Báo hiệu b́nh minh sét nổ

Ôi, ghê sợ cả một trời phẫn nộ

Cả một trời đau khổ khôn lường

Đă bao ngày nén xuống thảm thương

Dưới tận đáy đồng lầy tủi hổ

Sẽ trào dâng như sóng gầm thác đổ

Bọn quỷ yêu sẽ tới ngày tận số

Xác lũ bây sẽ ngập đường ngập phố

Máu lũ bây hoen ố cả nền trời

Kèn tự do đắc thắng nơi nơi

Khai mạc b́nh minh khôi phục cuộc đời.

Ôi tôi sống và tôi chờ đợi

Ngày triệu triệu trái tim bùng nổ tung trời!

Đêm đồng lầy lơm bơm sương rơi

Cú rúc, Trăng buồn

Rười rượi...

(1972)


 

Nguyễn Chí Thiện

Thơ Nguyễn Chí Thiện, 1991

Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện

(27.2.1939 - 2.10.2012)

 

TIẾNG VỌNG TỪ ĐÁY VỰC


Trong muôn ngàn tiếng muốn t́m ra
Tiếng nào thiết tha
Tiếng nào trung thực
Hăy lắng nghe tiếng vọng từ đáy vực.

 

~~oo))((oo~~

 

TRIỆU CUỘC ĐỜI


Triệu cuộc đời khổ oan
Nát tan trăm ngàn mảnh
Chắp lại mới hóa thành
Mấy vần thơ ai oán!

 

~~oo))((oo~~

 

TÔI KHÔNG TIẾC


Tôi không tiếc khi bị đời sa thải
Thân thể vùi tan rữa, hóa bùn đen
Nhưng vần thơ trong đêm tối đê hèn
Cùng rệp muỗi viết ra mà bị mất
Tôi sẽ tiếc, khóc âm thầm trong đất

( 1971)

 

 

Nguyễn Chí Thiện (27 tháng 2, 1939 - 2 tháng 10, 2012) là một nhà thơ phản kháng người Việt Nam. Ông từng bị nhà chức trách của Việt Nam Dân chủ Cộng ḥa và của Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt Nam bắt giam tổng cộng 27 năm tù v́ tội "phản tuyên truyền".

 

Sinh trưởng tại Hà Nội ông có một thời dạy học nhưng cũng v́ trong một bài giảng bài lớp sử năm 1960 mà không theo quan điểm nhà chức trách nên ông bị bắt v́ tội "phản tuyên truyền". Ông được thả năm 1964 nhưng đến năm 1966 th́ lại bị bắt giam v́ làm thơ đả phá chế độ. Lần này ông bị giam đến năm 1977. Năm 1979 nhân vụ trao tập thơ cho sứ quán Anh, ông lại bị bắt. Măi đến ngày 28 tháng 10 năm 1991 Nguyễn Chí Thiện mới được phóng thích và đến tháng 1 năm 1995 th́ được xuất cảnh sang Hoa Kỳ.

 

(Theo Wikipedia )

 

~~oo))((oo~~

 

Thơ Hoa Địa Ngục

Thi sĩ Nguyễn Chí Thiện ( Nguyễn Xuân Vinh)

Vĩnh biệt nhà thơ Nguyễn Chí Thiện ( VOA/ Thanh Thương Hoàng)

Hoa Địa Ngục về cơi vô thường ( BBC/ Bùi Văn Phú)

Ai giữ tập bản thảo Hoa Địa Ngục ( DĐ Thế Kỷ / Phan Thanh Tâm)

Nguyễn Chí Thiện ( Sáng Tạo)

Đọc truyện Nguyễn Chí Thiện

Tiễn biệt ( Nguyễn Tâm Hàn)

 

~~oo))((oo~~

 

Tranh Thanh Trí : Hoa Địa Ngục 1

Tranh Thanh Trí : Hoa Địa Ngục 2

 

góp hương

art2all.net


 

 



 

 

HOA ĐỊA NGỤC
Hoa địa ngục tưới bằng xương máu thịt
Trộn mồ hôi chó ngựa, lệ ly tan
Hoa trưởng sinh trong tù bệnh, cơ hàn
Hương ẩm mốc, mầu nhở nham, xám xịt

HOA ĐỘC
T́nh mộng nở thành hoa oan trái
Vườn hồn ủng nhiễm sắc hương
Lũ hồ điệp ngày xưa quen đường
vờn bay đụng phải.
Mùi hương, rụng xuống thảm thương.

TIẾNG VỌNG TỪ ĐÁY VỰC
Trong muôn ngàn tiếng muốn t́m ra
Tiếng nào thiết tha
Tiếng nào trung thực
Hăy lắng nghe tiếng vọng từ đáy vực.

THƠ CỦA TÔI 
Thơ của tôi không phải là thơ
Mà là tiếng cuộc đời nức nở
Tiếng cửa nhà giam ng̣m đen khép mở
Tiếng kḥ khè hai là phổi hang sơ
Tiếng đất vùi đổ xuống lấp niềm mơ
Tiếng khai quật cuốc đào lên nỗi nhớ
Tiếng răng lạnh đập vào nhau khổ sở
Tiếng dạ dày đói lả bóp bâng quơ
Tiếng tim buồn thoi thóp đập bơ vơ
Tiếng bất lực trước muôn ngàn sụp lở
Toàn tiếng của cuộc đời sống dở
Và chết thời cũng dở, phải đâu thơ!
( 1970)

CUỘC CHIẾN ĐẤU NÀY
Cuộc chiến đấu này chưa phân thắng phụ
Ta vẫn c̣n đây và sắt thép c̣n kia
Chết chóc thầm câm, cốt nhục chia ĺa.
Ta vẫn sống và không hề lẫn lú
Ta muốn nói với loài dă thú:
Khúc hát khải hoàn ta sẽ hát thiên thu!
( 1975)

TRONG BÓNG ĐÊM
Trong bóng đêm đè nghẹt
Phục sẵn một mặt trời
Trong đau khổ không lời
Phục sẵn toàn sấm sét
Trong lớp người đói rét
Phục sẵn những đoàn quân
Khi vận nước xoay vần
Tất cả thành nguyên tử
( 1976)

ĐẤT THẢM
Đất thảm, trời sầu nào đâu đổi mới
Tất cả ngả vàng, đỏ mắt chờ chi?
Thời gian nào có mấy khi
Mang lại cho ta những ǵ mong đợi
Ôi, mọi thứ chân trời để tới
Con người phải dấn thân đi
Dù ngàn muôn họng súng đen x́
Phục đón trên đường thiên lư
Ta dám sống , và ta dám nghĩ
Chuyện dám làm, dám chết nhẽ đâu không
Ta sẽ dành cho sự thành công.
Bảo bối cuối cùng - mạng sống.
( 1976)

THẾ LỰC ĐỎ
Thế lực đỏ, phải đồng tâm đập nát
Để nó hoành hành, họa lớn sẽ lan nhanh.
Nhưng không thể dùng bom A bom H
Phá nát địa cầu v́ một lũ gian manh
Nên phải viết, phải muôn ngàn kẻ viết
Những tội tầy đ́nh được bưng bít tinh vi
Nếu nhân loại mọi người đều biết.
Cọng sản là ǵ, tự nó sẽ tan đi
Thứ sinh thành từ ấu trĩ ngu si
Sự hiểu biết sẽ là mồ hủy diệt
( 1973)

MỘT TAY EM TRỔ
Một tay em trổ: Đời xua đuổi
Một tay em trổ: Hận vô bờ
Thế giới ơi, người có thể ngờ
Đó là một tù nhân tám tuổi!
Trên bước đường tù tôi rong ruổi
Tôi gặp hàng ngàn em bé như em!

TÔI LÀ BẠN
Tôi là bạn của cô gái đĩ
Ế khách ngồi ngủ gật ở vườn hoa
Tôi chẳng có ǵ an ủi cô ta
Ngoài t́nh cảm chan ḥa và không khinh bỉ
Tôi là anh của những em nhỏ tí
Xó chợ đầu đường, ăn cắp vặt nuôi thân
Bé tí hon mà tù tội bao lần
Miệng tục tĩu, hồn như trang giấy trắng!
Tôi là con lăo ăn mày cay đắng
Không gia đ́nh, tàn phế lắt lay
Mời lăo xơi một bữa rượu thực say
Nghe lăo khóc kể những ngày xa cũ
Tôi, tóm lại, là trái tim ủ rũ
Thông cảm với nhiều số phận bùn đen
V́ chính tôi, tôi là gă nhiều phen
Khổ đói, lao tù, nhục khinh nếm đủ!
( 1967)

TÔI IM LẶNG
Tôi im lặng khi kẻ thù hành hạ
Sắt thép đưa vào, đau đớn, hôn mê
Câu chuyện anh hùng để trẻ con nghe
Tôi im lặng chỉ v́ tôi tự nhủ:
Có ai đi rừng gặp loài dă thú
Lại mở mồm kêu xin chúng thương tha?
( 1974)

KHI MỸ CHẠY
Khi Mỹ chạy, bỏ miền nam cho Cộng sản.
Sức mạnh toàn cầu nhục nhă kêu than
Giữa tù lao, bệnh hoạn, cơ hàn
Thơ vẫn bắn, và thừa dư sức đạn!
V́ thơ biết một ngày mai xa xôi nhưng xán lạn
Không giành cho thế lực yêu gian.
Tuyệt vọng dẫu lan tràn
Hy vọng dẫu tiêu tan
Dân nước dẫu đêm dài ai oán.
Thơ vẫn đó, gông cùm trên ván
Am thầm, thâm tín, kiên gan
Biết trái tim thành “ chiếu yêu kính” giúp nhân gian
Nhận rơ nguyên h́nh Cộng sản
Tất cả suy tàn, sức thơ vô hạn
Thắng không gian, và thắng cả thời gian
Sắt thép quân thù năm tháng rỉ han!
( 1975)

XUẤT CƠM TÔI
Xuất cơm tôi một hôm đánh đổ
Tôi c̣n đương đau khổ nh́n theo
Th́ nhanh như một đàn heo
Bốn, năm, đầu bạc dẫm trèo lên nhau
Bốc ăn một loáng sạch làu
Miếng cơm, miếng đất, lầu bầu chửi nhau!
( 1966)

TÔI CÓ THỂ ĂN
Tôi có thể ăn vài cân sắn sống
Ngon lành như nhai kẹo xô-cô-la!
Bạn phục tôi tài hơn cả lợn là?
Tôi đương sống trong nhà giam Việt- Cộng!
* * *
Mùa đông rét, ào ào gió lộng.
Đứng ngâm ḿnh vớt nứa giữa gịng sông
Bạn tưởng tôi xương sắt, da đồng?
Tôi đương sống trong nhà giam Việt Cộng!
* * *
Chỗ tôi nằm sáu mươi phân chiếu rộng
Hai người bên, một hủi, một ho lao.
Bạn bảo tôi c̣n biết làm sao?
Tôi đương sống trong nhà giam Việt Cộng!
( 1968)

ANH GẶP EM
Anh gặp em trong bốn bức rào dầy
Má gầy, mắt trũng
Phổi em lao, chân em phù thũng
Gió lạnh từng cơn rú qua thung lũng.
Em ngồi run, ôm ngực c̣m nhom
Y sĩ công an nh́n em, thôi nạt nộ om ṣm.
Em ngồi lọt thỏm
Giữa bọn người vàng bủng co ro
Những tiếng ho
Những cục đờm mầu
Mớ tóc rối đầu em rũ xuống
Ḿnh em, teo nhỏ, lơa lồ...
Em có ǵ đâu mà em xấu hổ!
Em là đau khổ hiện thân
Ngấn lệ đêm qua c̣n dấu hoen nḥa
Trên g̣ má tái
Trong ḷng anh bấy lâu nay xám lại.
Nh́n em, lệ muốn chảy dài
Anh nắm chặt bàn tay em hơi rụt lại
Em nh́n anh, mắt đen, tṛn, trẻ dại
Nước da xanh mái thoáng ửng mầu
Trong quăng đời tù phiêu dạt bấy lâu
Đau ốm một ḿnh tội thân em quá!
Chắc đă nhiều đêm em khóc như đêm qua
Khóc mẹ, khóc nhà.
Khóc buổi rời miền Nam thơ ấu
Chân trời hun hút nay đâu?
Rồi đây, khi nằm dưới đất sâu.
Em sẽ hiểu một điều
Là đời em ở trên mặt đất
Đất nước đè em nặng chĩu hơn nhiều!
Nhưng nghĩ lúc thân ḿnh bó trong manh chiếu
Anh biết ḷng em kinh hăi hơn ai
Khi gió bấc ào qua vách ải
Những manh áo vải
Tả tơi
Vật vă
Vào thịt da..
Em có lạnh lắm không?
Mưa gió mênh mông
Thung lũng sũng nước bùn
Bệnh xá mối đùn,ẩm mốc
Những khuôn mặt xanh vàng gầy dộc
Nh́n nhau, đờ đẫn, không lời.
Nhát nhát em ho
Từng miếng phổi tung rời
Bọt sùi, đỏ thắm!
Em chắc oán đời em nhiều lắm.
Oán con tàu tập kết Ba Lan
Trên sóng năm nào
Đảo chao
Đưa em rời miền Nam chói nắng..

Sớm qua ngồi, tay em anh nắm
Muốn truyền cho nhau chút t́nh lửa ấm.
Mặc bao ngăn cấm đê hèn
Sáng nay em không trống không kèn
Giă từ cuộc sống
Xác em rấp trên đồi cao gió lộng.
Hồn anh trống rỗng, tả tơi...
( 1965)

BÁC HỒ RỒI LẠI
Bác Hồ rồi lại Bác Tôn!
Cả hai đều thích ôm hôn nhi đồng
Nước da hai bác màu hồng
Nước da các cháu nhi đồng màu xanh
Giữa hai cái mặt bành bành
Những khăn quàng đỏ bay quanh cổ c̣!
( 1970)

GỬI BERTRAND RÚT-XEN
Ông là một bậc triết nhân
Nhưng về chính trị ông đần làm sao
Ông bênh Việt Cộng ồn ào
Nhưng ông hiểu chúng tị nào cho cam
Mời ông tới Bắc Việt Nam
Xem nô lệ đói phải làm ra sao
Mời ông tới các nhà lao
Xem ḅ, lợn được đề cao hơn người
Không ai kêu nổi một lời
Mồm dân Đảng khóa đă mười mấy năm!
Xem rồi ông mới hờn căm
Muốn đem bọn chúng ra băm ra vằm
Tuổi ông ngót nghét một trăm
Nhưng thua cậu bé mười lăm đói gầy
Về môn " Cộng sản học" này!
( 1968)

ĐẢNG ĐẦY TÔI
Đảng đầy tôi trong rừng
Mong tôi xác bón từng gốc sắn
Tôi hóa thành người săn bắn
Và trở ra đầy ngọc rắn, sừng tê
Đảng d́m tôi xuống bể
Mong tôi đáy nước ch́m sâu
Tôi hóa thành người thợ lặn
Và nổi lên ngời sáng ngọc châu
Đảng vùi tôi trong đất nâu
Mong tôi hóa bùn đen dưới đó
Tôi hóa thành người thợ mỏ
Và đào lên quặng quư từng kho
Không phải quặng kim cương hay quặng
vàng chế đồ nữ trang xinh nhỏ.
Mà quặng uranium chế bom nguyên tử
( 1972)

NHỮNG VƠ SĨ
Những vơ sĩ tài ba tuyệt đích
Để luyện rèn đau đớn nề chi
Hóa thân thành bị cát vô tri
Để sau đó hóa thành vô địch
Nghề văn sĩ giống y nghề vơ sĩ
Muốn nên tài cần phải chịu đ̣n đau
Những cú vào tim, những cú nhiệm màu
Giúp cho nó đập ra t́nh ra ư
( 1971)

TÔI KHÔNG TIẾC
Tôi không tiếc khi bị đời sa thải
Thân thể vùi tan rữa, hóa bùn đen
Nhưng vần thơ trong đêm tối đê hèn
Cùng rệp muỗi viết ra mà bị mất
Tôi sẽ tiếc, khóc âm thầm trong đất
( 1971)

CÓ TIẾNG C̉I TÀU
Có tiếng c̣i tàu vang vọng tận ga xa.
Tiếng chửi la, tiếng chó, tiếng gà
Tiếng đàn bà
Hương lúa, tiếng chim ca
Tiếng trẻ nô đùa đâu đó quanh ta
Một đám người cười nói đi qua
Một khúc hát ngàn xưa ai hát ngân nga
Trong hoàng hôn sương sa
Bao tháng năm dài thăm thẳm trôi qua
Ta nằm im như một thây ma.
Trong xà lim như trong ngôi mả
Dương thế bao la, tiếc thương tất cả!
( 19 85)

XƯA LƯ BẠCH
Xưa Lư Bạch ngẩng đầu nh́n trăng sáng
Rồi cúi đầu thương nhớ quê hương
Nay tôi ngẩng đầu nh́n nhện giăng bụi bám
Cúi đầu giết rệp nhặt cơm vương
Lư Bạch rượu say gác lên bụng vua Đường
Tôi đói lả gác lên cùm rỉ xám
Lư Bạch sống thời độc tôn u ám
Phong kiến bạo tàn chưa có tự do
Tôi sống thời cộng sản ấm no
Hạnh phúc tự do, thiên đường mặt đất
Rủi Lư Bạch, mà may tôi thật!
( 1967)

LƯ TƯỞNG
Lư tưởng, quang vinh, mộng t́nh, lẽ sống
Chuyện trên trời dưới biển xa xôi!
Thú thực là dân đói chúng tôi
Chỉ mơ ước được no bằng con vật
V́ giấc mơ được làm con người đă mênh mông
không thành sự thật
Lại rũ tù cả lũ như chơi!
Gạo, sắn, ngô, khoai- Tứ chướng trên đời
Quấn chặt, rối bời, điêu đứng!
( 1971)

SAO CÓ THỂ SỐNG
Sao có thể sống thế này được măi?
Hiện tại hung tàn đâm suốt tương lai
Quá khứ là chi? Một chuỗi ngày dài
Bị sắt thép nghiền tan, thảm hại!
* * *
Là vơ sĩ đời treo găng măi măi
Ngay từ khi chưa kịp bước lên đài
Bị Mác Lê ập lại đánh thua dài
Nằm đo ván trong mưa rầu nắng dăi!
* * *
Là thi sĩ có hồn thơ khắc khoải
Có cuộc đời hạnh phúc sớm ly khai
Có niềm tin nát vụn ở ngày mai
Có tù, bệnh cặp kè nhau hủy hoại
* * *
Tôi sống măi những ngày quằn quại
Những ngày khao khát sắn và khoai
Những ngày chôn sống cả đời trai
Trừ khí khái, t́nh thương, lẽ phải !
( 1968)

NÀNG THƠ
Nàng thơ của ta khát thèm rau muống
Mộng bát cơm đầy, quỷ đói hay ma?
Thiếu chất nhiều khi chân đứng dạy là
Đầu choáng mắt hoa tối xầm gục xuống
Nên rượu thánh ta chưa hề được uống
Câu thơ thần ta vẫn tạo ra
Những vần thơ từ đau khổ bao la
Trào ra, máu óc tim c̣n sủi nóng!
( 1985)

TA MUỐN
Ta muốn hồn ta như cảnh trời thu xa xanh, êm ả
Nhưng đất nước như cánh rừng tối đen, hoang dă
Lang sói tung hoành, tanh tưởi bao la
Hồn ta ngâm trong máu lệ muốn tan ra
Mỗi khi ta mơ về những chân trời nhân ái thiết tha
Ngây ngất tưng bừng như rượu, như hoa
Cảnh trại tù đen lạnh, băi tha ma
Lại sừng sững hiện ra xóa nḥa tất cả
Ta đứng trầm tư, hóa đá
Linh hồn sông núi nhập vào ta
Đỡ ta không gục ngă
Nhắc ta không được ngă!
( 1987)

TÔI THƯỜNG ĐI QUA 
Tôi thường đi qua phố
Có anh chàng mù, mắt như hai cái lỗ
Kính chẳng đeo, mồm thời xệch méo
Ngậm vào tiêu, cổ nổi gân lên
Dốc tàn hơi thổi đứt đoạn như rên
Mấy bài hát lăng nhăng ca ngợi Đảng
Đă mang lại Am no và Anh sáng!
Một buổi sớm anh h́nh như choáng váng
Gục xuống đường tiêu rớt sang bên
Tôi vội vàng chạy lại đỡ anh lên
Anh chỉ khẽ rên: Trời, đói quá!
( 1959)

THẦN HỔ

Ôi hổ đó đáng thờ như thần hổ
Chớp nhoáng vài giây tạt chết bốn ḅ!
Thịt lại có mùi, công an đành bỏ
Hổ chẳng miếng nào, tù được bữa no!
Từ bữa đó, tù gọi tôn là Bác Hổ
Vẽ chân dung người rơ đẹp, rơ oai
Đem đóng treo lên ở phía cửa ngoài
Thay Bác Hồ, ai cũng chán tận mang tai!

NHỮNG NÀNG KIỀU
Cộng sản kết tội phong kiến và xót thương
Nàng Kiều ngày xưa trong văn chương!
C̣n những nàng Kiều ngày nay trong Hỏa ḷ, ai thương?
Ghẻ lở đầy, gầy giơ xương
Vét ăn từ hạt cơm dưới rănh
Cũng cùm kẹp, đ̣n đánh
Cũng lén lút hút thuốc lào như những ông mănh lưu manh.
Gót sen lướt qua là sặc mùi tanh !
( 1983)

HĂY CHO QUA 
Hăy cho qua những ǵ đă qua
Chớ nghĩ tới những ǵ đă tới
Điều đó được nhưng c̣n hiện tại
Hiện tại hung tàn, không chút dung tha
Tra tấn ta từng phút lại từng giờ
Bắt ta khóc những ngày qua đă mất
Đợi ngày mai dù chẳng thấy tăm hơi!
Nghĩa là khi ta sống ở trên đời
Đời lang sói ta càng không thể trốn
Phải chiến đấu giữa muôn trùng nguy khốn
Góp phần thất bại với tương lai
Đó cũng là tia chớp của ngày mai
Dù mất hút trong trời đêm hiện tại
Tôi thừa nhận tia chớp này vĩ đại !
( 1975)

LẠC GIỐNG ĐEM TRỒNG 
Lạc giống đem trồng trộn lẫn tro phân
Để tránh tù ăn, nhưng vô tác dụng
Trộn D. D. T thử xem dám đụng ?
Kết quả là đớp vụng hàng cân !
Ngấm thuốc lạc giống không nẩy một nhân
Đảng đă hoàn thành kế hoạch Đông Xuân !
( 1962)

MẸ TÔI 
Me tôi trong những ngày giỗ chạp
Thường ngồi chắp tay cầu khấn giờ lâu
Chiếc áo hoa hiên cũ đă bạc màu
Tôi chỉ thấy mẹ dùng khi lễ bái
Đời của tôi nhiều khổ đau oan trái
Mẹ bao giờ cũng cầu nguyện cho tôi
Đứa con trai tù tội mấy phen rồi
Hàng nước mắt chảy dài trên má mẹ
Ngồi bên mẹ, tôi thấy ḿnh nhỏ bé
T́nh thương yêu của mẹ lớn bao nhiêu
Mẹ ơi, con ḷng chỉ nguyện một điều
Được gần sống, đừng ĺa xa khỏi mẹ!
Giờ hẳn mẹ mỗi khi ngồi cầu lễ
Cho đứa con tù bệnh chốn rừng sâu
Chiếc áo hoa hiên cũ đă bạc màu
Phải đẫm ướt biết bao hàng nước lệ! ( 1963)

CÓ THỂ CÔ TA 
Co thể co ta là người trong sách
Và h́nh như đă hiểu tôi nhiều
Biết đâu rồi, tôi chẳng được yêu
Yêu tha thiết, chân thành, trong sạch
Từ buổi đó, tháng ngày tôi cọc cạch
Đạp chiếc xe tàng tới hiệu cô ta
Mua con tem, thiếp giấy gọi là
Tiền chẳng có, gia đ́nh tôi thanh bạch
Song mấy năm rồi tôi chỉ là người khách
Chung thủy, hơi buồn, chẳng nói bao nhiêu
H́nh ảnh cô ta như áng mây chiều.
Gợi thương nhớ mơ hồ, xa cách
( 1964)


CẮT DẠ DÀY

Cắt dạ dày, đầy xà lim
Ngỡ là thơ phải chết ch́m
Sống bằng óc, sống bằng tim
Thơ vẫn tỏa sáng xà lim!

TÙ LAO THĂM THẲM 
Tù lao thăm thẳm chữ nghĩa quên tiệt
Mọi tin tức đều không được biết
Một tờ báo cũng không được đọc
Một đ̣n hiểm đánh vào bộ óc!
* * *
Gia đ́nh lăng quên hay âm thầm thương khóc?
Khỏe, ốm, vui, buồn, cưới xin, tang tóc
Một phong thư không được nhận, vắng im
Một đ̣n hiểm đánh vào trái tim!
* * *
Tháng năm biền biệt nằm miết xà lim
Hạt muối, cọng rau hết phương kiếm t́m
Một bát cơm đầy mơ mới thấy
Một đ̣n hiểm đánh vào dạ dầy!
* * *
Y sĩ đao phủ, tiếng lừng lẫy
Nước thiếu, nước bẩn ghẻ lở đầy
Một chăn mỏng mùa đông độc ác
Một đ̣n hiểm đánh vào thể xác!
* * *
Bao năm tê tái, một mái đầu bạc
Không nói, không cười, không người tâm t́nh
Một nấm mồ câm, âm thầm một ḿnh
Một đ̣n hiểm đánh vào thần kinh!
* * *
Trong các ngón đ̣n cộng sản yêu tinh
Thời đ̣n dạ dầy là kinh tởm nhất
Thể xác, óc, tim nó chơi hỏng tất
Nó rất có thể vùi tất trong đất
( 1986)

ĐẤT NƯỚC
Đất nước thâm bầm ngâm trong khốn cực
Bạo lực giam cầm, giải thoát không phương
Không thể nào khác được!
Ta đă lao vào cuộc chiến đấu bi thương
Ta muốn quên đi mọi thứ chân trời
T́m an ủi trong hai bữa cơm nghèo hiu hắt
Song bộ máy khổng lồ bằng sắt
Cuốn hút ta vào, định đập nát óc tim ta
Ta phải đương đầu
Đớn đau, khốn khổ
Mấy chục năm ḍng tim óc cháy đỏ
Bao lần tiếp cận với tiêu vong
Ta vẫn một ḷng chiến đấu
Nấu nung đau đớn với căm hờn
Thành vũ khí tiến công vào tội ác
Giờ óc tim đă vạc
Xác thân đă ṃn
Tất cả đen ng̣m, hôi hám
Ta vẫn nằm đây
Giành giật với quân thù
Từng phút, từng giây, từng nhịp thở!
( 1988)


CHUYỆN TÙ
Chuyện chốn tù lao
Tưởng tượng làm sao!
Khó tin làm sao!
Đổi quần đổi áo
Được vê thuốc lào
Cuộn vào giấy báo
Quản giáo bất nhân
Cùm tới thối chân
Có người thiệt thân!
C̣n lũ tù nhân
Chọc mắt cắt gân
Giết nhau tàn nhẫn!
( 1981)


NGƯỜI CAO

Người cao hạ thấp vẫn cao
Kẻ thấp, đề cao vẫn thấp
Tuyên truyền đảo điên là không đáng chấp
Toàn dốt ngu thán phục, nhục làm sao!
Lịch sử đâu phải chuyện tào lao
Để chúng bay tha hồ lếu láo
( 1986)

TỪ TRẺ TỚI GIÀ 
Từ trẻ tới già quét dọn nhà tu
Tới tuổi bảy mươi vô cớ đi tù
Mười năm lao động cần cù
Mưa nắng ngày công giữ đủ
Quản giáo đùa yêu dọa cùm cổ cụ
Cụ càng tăng năng xuất cần cù!
Cố c̣ng thêm, thêm măi cái lưng gù
Văi cả ra quần, ra cót, khai mù
Ngoài tám mươi cụ bỏ xác trong tù
( 1973)

LÚC ĐẦU
Lúc đầu tôi không ăn
Cơm thừa của những người no tiếp tế
Tù ngục đói khổ là thế
Của ngọc thực tôi đâu dám chê
Nhưng sĩ diện con người ai cũng có
Măi sau
Khi nh́n cái đùi của tôi nó to
Bằng cái tay người khác
Tôi nghĩ đây là điều không nên thoái thác
Tôi c̣n phải sống
Phải vượt khó khăn
Tôi gục mặt nhận ăn
Ăn luôn cả cay đắng nhục nhằn
Rồi cũng quen dần, bạn ạ
( 1983)

NẾU AI HỎI
Nếu ai hỏi tôi mong ǵ trong cuộc sống
Biết tôi tù, anh sẽ nói: Tự do!
Tôi đói lâu rồi, anh sẽ nói: Ấm no!
Không, không phải, anh lầm, trên đất Cộng
Những thứ đó đă trở thành huyễn mộng
Ai người ôm ấp chờ trông
Tất nhiên phải sống
Quằn lưng, quỵ gối trước quân thù
Trong cuộc trường chinh đọ sức với lao tù
Tôi chỉ có lời thơ ấp ủ
Và hai lá phổi gầy sơ
Để đánh kẻ thù, tôi không được hèn ngu
Để thắng kẻ thù, tôi phải sống ngàn thu!
( 1976)

TỪ TƯ TƯỞNG
Từ tư tưởng bước sang hành động
Phải có cầu ngôn ngữ giao thông
Trên gịng sông chuyên chính mênh mông
Đừng nghĩ chuyện xây cầu bắc cống!
Song ngôn ngữ ngày đêm vẫn sống
Âm thầm đưa tư tưởng sang sông
Qua muôn trùng hệ thống xiềng gông
Đảng ra sức dựng thay cầu cống
Thoát khỏi đầu là tư tưởng sống
Sẽ có ngày tạo những kỳ công!
( 1971)

 

SẼ CÓ MỘT NGÀY
Sẽ có một ngày con người hôm nay
Vất súng, vất cùm, vất cờ, vất Đảng
Đội lại khăn tang, đêm tàn ngày rạng
Quay ngang ṿng nạng oan khiên
Về với miếu đường, mồ mả gia tiên
Mấy chục năm trời bức bách lăng quên
Bao hận thù độc địa dấy lên
Theo hương khói êm lan, tan về cao rộng
Tất cả bị lùa qua cơn ác mộng
Kẻ lọc lừa, kẻ bạo lực xô chân
Sống sót về đây an nhờ phúc phận
Trong buổi đoàn viên huynh đệ tương thân
Đứng bên nhau trên mất mát quây quần.
Kẻ bùi ngùi hối hận
Kẻ bồi hồi kính cẩn
Đặt ṿng hoa tái ngộ lên mộ cha ông
Khai sáng kỷ nguyên tả trắng thắng cờ hồng!
Tiếng sáo mục đồng êm ả
T́nh quê tha thiết ngân nga
Thay tiếng " Tiến quân ca"
Và Quốc tế ca
Là tiếng sáo diều trên trời xanh bao la!
( 1971)

TRẠI KHỔ SAI 
Làm, bắt phải làm, cùm, đánh, đớn đau
Ăn, bắt phải ăn, ăn toàn rau, muối.
Bộ đội, công an, cởi trần tắm suối
Chúng tôi ngồi bên lửa vẫn c̣n run!

NHỮNG THIẾU NHI 
Những thiếu nhi điển h́nh chế độ
Thuở mới đi tù trông thật ngộ!
Lon xon không phải mặc quần
Chiếc áo tù dài phủ kín chân
Giờ thấm thoát mười xuân đă lớn
Mặt mũi vêu vao, tính t́nh hung tợn
Mở miệng là chửi bới chẳng từ ai
Có thể giết người v́ củ sắn củ khoai!
( 1966)

ĐƯỢC NGHE BÀ
Được nghe bà kể khổ
Con thấy đời con thật là đáng chết!
Con đă đi bóc lột để nuôi bà
Con bây giờ không dám nhận là cha
Dù bà là do con đẻ ra
Con, thành phần địa chủ thối tha
Trước Nhân dân, trước Đảng, trước bà
Xin thành khẩn cúi đầu chịu tội!
Đó là lời một cụ đồ ở ngoại thành Hà nội
Trước đấu trường giăng giối với con
( 1972)

CỬA VÀO TIM
V́ cửa chính vào tim là mắt
Nên tiếng hát Trương Chi giữa chừng phải tắt
Và giọt lệ Mỵ Nương tuy rằng chân thật
Chỉ khiến ly trà càng thêm đắng ngắt

THƯƠNG ĐÔI MẮT
Thương đôi mắt không dám nh́n cái đẹp
Sợ rằng cái đẹp không vui!
Đôi mắt sẽ ngượng ngùng cúi xuống
Bàn chân thầm lặng quay đi......
Đôi mắt Trương Chi
Đôi mắt sinh ra đă nh́n đáy nước
Nấm mồ định trước, xanh trong...
Năm tháng xuôi gịng...lănh đạm
( 1964)

CÓ NHỮNG CON THUYỀN
Có những con thuyền đầy ước mơ vỡ đắm
Có những phương trời rỏ máu mắt đăm đăm
Có dáng thân yêu trong đất im nằm
Có hối tiếc trong tim này ai oán lắm
Đâu cả ngàn đêm mắt không hề nhắm?
Đâu vạn b́nh minh lao ngục tối tăm?
Đâu triệu nấm mồ chôn triệu khối hờn căm?
Câu giải đáp đen ng̣m như vực thẳm!
Bằng phong ơi, gió buồn vạn dặm
Vầng trăng quê hoen máu xa xăm
Tất cả tàn theo dấu tháng năm
Cờ rũ giữa tâm hồn tôi đă cắm!
( 1987)

ANH CÓ BIẾT
Anh có biết giữa lao tù cay đắng
Rét không quần, không áo, đập hàm răng
Đói xương sườn, xương sống chồi căng
Ốm không thuốc thân tàn xem khó thắng
Tôi vẫn có những đêm dài thức trắng
Tạo vần thơ câm lặng, anh ơi !
( 1966)

ĐỪNG SỢ
Đừng sợ cái cực kỳ man rợ
Dù nó đương thịnh thời rông rỡ nơi nơi
Phải vững tin vào bước tiến con người
V́ khi nó bị d́m ngang súc vật
Cũng là lúc nó t́m ra sức bật
Đau thương kỳ diệu đi lên!
Từ muôn ngàn tàn lụi không tên
Sẽ bùng nở một trời hoa lạ quư
Từ đêm cùng chập chùng chuyên chế
Văn minh nghệ thuật hồi sinh
Chỉ xót cho lớp trẻ hiện h́nh
Của đói khổ, tù đầy, nhem nhuốc
Phải cứu chúng, phải t́m ra phương thuốc
Dù là thuốc nổ!
( 1975)

TỪ VƯỢN LÊN NGƯỜI
Từ vượn lên người mất mấy triệu năm
Từ người xuống vượn mất bao năm?
Xin mời thế giới tới thăm
Những trại tập trung núi rừng sâu thẳm!
Tù nhân ở truồng từng bầy đứng tắm
Rệp muỗi ăn nằm hôi hám tối tăm
Khoai sắn tranh giành cùm, bắn, chém, băm
Đánh đập tha hồ, chết quăng chuột gặm!
Loài vượn này không nhanh mà rất chậm
Khác vượn thời tiền sử xa xăm
Chúng đói chúng gầy như những cái tăm
Và làm ra của cải quanh năm.
Xin mời thế giới tới thăm!
( 1967)

MIẾNG THỊT LỢN
Miếng thịt lợn, chao ôi là vĩ đại!
Miếng thịt ḅ lại vĩ đại bằng hai!
Chanh, chuối, cam, đường, lạc, đỗ, gạo, khoai
Tất cả những ǵ người có thể nhai
Đảng mó tới tự nhiên thành vĩ đại
Chuyện có thực mà tưởng như thần thoại
Mà tưởng như ác mộng bi ai!
( 1974)

TUYỆT THỰC
Nói chi rừng rú âm u
Ngay giữa Hỏa ḷ Hà Nội
Bất cứ người tù nào tuyệt thực
Cộng sản cấm uống lập tức!
Chiếu chăn thu thẳng
Bắt nằm không trên sàn xi măng
Sát ngay hố xí
Ra lệnh cho tự giác canh gác kỹ
Cấm mọi người tṛ chuyện, can khuyên
Ai vi phạm cùm liền
Nhiều thanh niên bỏ mạng!
Đây không phải tuyệt thực đấu tranh ǵ với Đảng
Mà v́ chuyện riêng gia cảnh
Chán đời muốn chết đi cho rảnh !
Nhưng Cộng sản coi đó là đấu tranh
Cần phải cho chết nhanh !
Người tuyệt thực muốn ăn
Cũng c̣n khó khăn
Phải làm đơn nhận khuyết điểm, xin ăn
Xin lỗi Đảng
Rồi sau đó kỷ luật cùm hàng tháng !
( 1982)

CHỊ TÔI
Trong những năm dài tù tội
Chị hiền thay mẹ nuôi em
Đời chị nghèo nuôi thân c̣n chẳng đủ
Mỗi miếng chị cho là mỗi miếng thương tâm!

ĐẢNG TA
" Đảng ta là đạo đức"
Bác Hồ nói đúng thực!
Búa đanh nện vào ngực
Bắt làm đủ định mức
Người thời hộc máu tươi
Chết sau vài hôm trời
Người thời thành ho lao
Sống cũng chẳng là bao
Nhưng giữ vững cao trào
Thi đua trong cải tạo
Đảng ta rất nhân đạo
Bác Hồ không nói láo!
( 1980)

MẤY CÁI ĐẦU
Mấy cái đầu bé tẹo
Quản lư nước, nước nghèo
Cai trị dân, dân khổ
Chỉ được cái lỳ ra, không xấu hổ
Miễn là các đồng chí bố
Xoa đầu, cho bám vào đuôi!
Nhưng đằng nào cũng là bám đuôi
Sao không chọn cái đuôi màu mỡ
Cho dân được nhờ
Bám đuôi Nga là dân chết dở
Bản thân nó cũng đương quay cuồng, xoay sở
Ngô, ḿ lo chạy cong đuôi!
( 1984)

NHÀ VĂN
Nhà văn nhà báo
Nhà giáo nhà thơ
Nhà thờ nhà chùa
Đều sợ đều thua
Nhà tù- nhà Vua!
Chớ đùa với Đảng!
( 1980)

BÁC HỒ
Mấy chục năm xa nước, Bác không viết phong thư nào về thăm gia đ́nh trong nước.
Cách mạng thành công, Bác vịn cớ bận, bất cần
Bác Hồ ơi! Bác không yêu nhà, Bác làm sao yêu được nước
Không yêu người thân, Bác làm sao yêu được nhân dân!
Chỉ những kẻ ngu đần
Bị mê lóa bởi tuyên truyền điêu trá
Mới tin Bác là đạo cao đức cả
Yêu nước thương ṇi, có nghĩa có nhân
Đến chị ruột Bác kia, khi c̣n sống ở dương trần
Cũng từ Bác, coi là không có Bác.
V́ Bác đối với thâm t́nh quá bạc
Chị Bác- bà Thanh- nói vậy nhiều lần
Bác vu cho bà là bị tâm thần!
Bác ranh ma, Tây không bắt nổi một lần
Làm cách mạng ở nước ngoài thoải mái
Bác xứng đáng được tôn là cáo quái
Bác quái hơn nhiều so với lũ tay chân!
( 1981)

TRÁI TIM HỒNG
Ta có trái tim hồng
Không bao giờ ngừng đập
Căm giận, yêu thương tràn ngập xót xa
Ta đương móc nó ra
Làm quà cho các bạn
Mấy chục năm rồi
Ta ngồi đây
Sa lầy trong khổ nạn
Như con tàu vượt trùng dương mắc cạn
Mơ về sóng nước xa khơi
Khát biển, khát trời
Phơi thân xác trong mưa ṃn, nắng gỉ
Thân thế tàn theo thế kỷ
Sương buồn nhuộm sắc hoàng hôn
Kư ức âm u vất vưởng những âm hồn
Xót xa tiếc nuối
Ta vẫn ch́m trôi trong ḍng sông đen tối
Lều bều rác rưởi tanh hôi
Hư vô ơi, cập bến tới nơi rồi
Cơi bụi chờ mong chi nữa!
Một trái tim hồng với bao chan chứa
Ta đặt lên bờ dương thế trước khi xa
( 1986)

ĐÓN XUÂN
Đón xuân chân trong cùm
Trà thuốc không một hơi, một hụm
Xung quanh ta một mùi thum thủm
Con người ta xương da một dúm
Dốc chút hơi tàn dành dụm
Thơ xuân vẫn nở một chùm!

NÚI 
Người đứng đó, cao to giữa loài cây cỏ
Song ngàn vạn mối lo ngày đêm chập chờn chực đó
Chắc người hiểu rơ
Bao kẻ thèm đặt chân lên đỉnh đầu người
Người nhô lên trong những cơn động đất nhất thời
Th́ rồi cũng có thể nhất thời Người ch́m chôn trong những cơn đất động
Hỡi núi cao lồng lồng!
Chót vót song chon von và không lớn rộng
Quanh quẩn bên người toàn lũ phù vân
Người càng cao càng tê lóa tâm thần
Vận mạng của người nguy mất!
Người quên cả dưới chân người là đất
Năm tháng nặng đè, đất sụt, đứng vào đâu?
Người có chiều cao,mà chẳng có chiều sâu
Ḷng dạ của Người tối tắm biết mấy!
Tục ngữ đo người không quá ba thân cây
Ôi chỉ những kẻ khờ ngây
Mới khiếp hăi coi Người là vĩ đại
Văn minh càng cao, Người càng thấp đi thảm hại
Trên đầu người bao kẻ đă bay qua
Hang vực người bao kẻ đă xông pha
C̣n ta
Ta chỉ nh́n qua và lắc đầu buồn bă
Ta biết người chỉ là chất đá
Giá trị không bằng con cá là rau
Người ́ ra, không xấu hổ với đàn sau
Nặng chịch, thù lù, thô lỗ
Cao mà chẳng chút thanh cao
Nói ǵ lớn lao đức độ
Những con người của thời đại cung trăng
diệu kỳ đồ sộ
Nếu người cản trở đường đi
Sẽ đục thủng ruột người hoặc san bỏ người đi
Bằng mọi cách!
Hỡi núi !
Biết bao kẻ trong bọn người thét ra lửa
một thời hổng hách
Đă lần lượt từ lâu lạnh ngắt tàn tro
Thế giới này không thể để cho
Một lũ các người nhấp nhô hỗn độn
Trong tương lai các người sẽ không c̣n là nơi chốn
Cho các loài độc xà và ác thú nghênh ngang
Trái đất rồi đây chỉ có những ngai vàng
Cho những kẻ nhô lên từ Trái Tim vĩ đại!
( 1973)

ĐẤT NƯỚC TÔI
Đất nước tôi yếu nghèo bé nhỏ
Lại chịu toàn tai họa quá to
Đồng bào tôi sống yên lành như thỏ
Cũng mỏi ṃn tù ngục nằm co
Các loại mồ hôi đều chảy vào kho
Máu nhuộm cờ, hoa trưng bày đây đó
Mắt địa cầu cận thị ḷi to
Lệ cứ tha hồ lụt nhỏ
Miễn là mùi xoa thay thành cờ đỏ
Vẫy mừng bọn cướp tự do
Đạo mạo, thung dung trên tàn tro xương xọ
Tôi không nhớ hết tên bọn nó
Duẩn, Giáp, Hồ Hề, Chinh Xu ǵ đó !
( 1971)

NH̀N SUẤT CƠM
Nh́n suất cơm- cực h́nh tra tấn
Vừa khổ đau, vừa căm giận bừng bừng
Chúng đang xẻo của ta từng miếng thịt
Hút của ta từng giọt máu bi thương
Chúng cho ta ăn thua một con mèo
Và khoái trá nh́n ta xương da lủng củng
Đi đứng lờ đờ, xanh bủng, mắt mờ run
Chúng bảo ta vẫn c̣n nghị lực
Vẫn ngấm ngầm sáng tác
Tiếp tục nuôi ư đồ xấu xa bôi xấu Đảng
Lần thứ hai trước mắt địa cầu
Chúng hứa bắt ta phải quỵ gối, cúi đầu
Ngậm đắng nuốt sầu tới ngày lấp lỗ
Mang theo thơ phú xuống mồ
Nhờ Diêm Vương xuất bản
Cho loài giun đất đọc ngâm!
Ta không trả lời
Lấy mùi xoa lau qua vầng trán
Vầng dương c̣n cháy đỏ
Dẫu hoàng hôn!
( 1987)

KHI MUỐI CHÁT
Khi muối chát đưa vào mồm thấy ngọt
Và khi lá sắn hóa bùi thơm
Cũng là khi tôi lấy máu lẫn đờm
Quết vào mặt Mác- Lê bằng mọi giá
Kể cả giá treo cổ
( 1976)

TOÀN TOÁN ĐAN
Toàn toán đan đôi, chất chồng một xó
Sàn dưới, sàn trên như hấp như nung
Bị lèn như trong một chiếc cạp lồng
Hơi đất hơi người bốc lên, thở khó!
Quần áo nồng hơi giăng đầy đây đó
Muỗi rệp tung hoành, chuột gián lông nhông
Mùi hố tiêu, hố tiểu cùng xông
Hủi, suyễn, ho lao, điên rồ, náo động!
Cứ như thế lui lần sự sống
Cứ như thế rụng dần từng mống...
( 1968)

HỎA L̉ 
Giầy dép thu, bắt đi đất
Giấy giẻ vệ sinh, vất tất
Hỏa ḷ gần Trung ương nhất
Con người gần con vật nhất!

TÊN HỀ 
Chân đi dép lốp
Mồm đốt đô la
Bác Hồ chúng ta
Kịch gia xuất sắc!

LỆNH THA 
Vui nào bằng cái lệnh tha
Nhưng bao cảnh ngộ thực là xót xa!
Ra tù mất mẹ mất cha
Vợ bỏ lấy chồng, con hóa lưu manh
Hai bằng tay trắng, thân anh
Miếng cơm manh áo, quẩn quanh tháng ngày
Trong tù anh đă xanh gầy
Ra tù anh vẫn xanh gầy thảm thê
Công an o ép trăm bề
Nay đồn, mai sở,chán chê nhục nhằn
Kiếp nghèo cơm chẳng đủ ăn
Ốm đau ập tới khó khăn cùng đường
Một liều thuốc chuột thảm thương
Đă đưa anh thoát thiên đường Mác Lê !
( 1979)

TÙ CHÍNH TRỊ
Miền Bắc có vô vàn tù chính trị
Mục đích tối cao là được sống an thân
Gần vợ con, dù khổ đói nhục nhằn
Không dám hé răng phàn nàn một tị

BUỒNG TIM CHẾ ĐỘ 
Mười mấy năm sống giữa lao tù
Sống giữa buồng tim chế độ
Tôi đă hiểu tới tận cùng bể khổ
Mà trước kia Phật tổ hiểu lơ mơ..

GIẬT M̀NH
Bắt chước mọi người tôi giữ vẻ hân hoan
Chẳng dám thở than dù đời đói khổ
Nhưng khi tiếng bên lề đường xe đỗ
Tôi vẫn giật ḿnh tưởng xe sở công an

CÁNH THƠ 
Ôi cánh thơ nhẹ nhàng là thế
Mà sao sợ hăi giam cầm?
Bởi cánh thơ chỉ là cánh chim,
nhưng cánh chim báo băo
Lại không phải băo thông thường,
mà băo trong tim
( 1965)

ĐẤT NÀY 
Đất này chẳng có niềm vui
Ngày quệt mồ hôi, đêm chùi lệ ướt
Trại lính, trại tù, người đi không ngớt
Người về thưa thớt dăm ba
Trẻ con đói xanh như tàu lá
Cày bừa phụ nữ đảm đang
Chốn thôn trang vắng bóng trai làng
Giấy báo tử rơi đầy mái rạ
Buồn tất cả
Chỉ cái loa là vui!
( 1965)

NGÀY TẾT
Ngày tết ngàn năm thiêng liêng đă đến
Xà lim lạnh tím xương da
Am tối, thối khai, khám xét phiền hà
Muối trắng khô ḷng hai bữa
Chân phù, nước lă thay cơm..
Hôm sớm, ảo mờ choáng váng
Nấm mồ vùi táng nhớp nhơ
Mờ mắt, meo mồm, mọt mốc mộng mơ
Ngoài trời lâm thâm mưa...
Linh hồn năm tháng xa xưa
Khơi dậy bao mùa xuân rực rỡ
Làm ta thương nhớ
Làm tim ta nghẹn ngào muốn vỡ
Lại trở về đây
Trong cảnh đọa đầy thảm hại
Ôi làm sao sống lại
Những mùa xuân ngất ngây
Những mùa xuân không bao giờ c̣n thấy
Để ta tận hưởng cảnh sum vầy
Am cúng
Tràn đầy yêu thương!
Ngàn đời yêu thương!

??? ------------- ???

Sàn xi măng băng giá lạ thường
Hơi lạnh toát ra làm ta đau buốt
Suốt xương lưng
Ngồi bánh chưng mẹ luộc vẫn bập bùng
Qua bóng đêm buồn xứ sở
Thắp sáng chân trời xưa cũ, xót xa
Bát canh măng, canh bóng, đĩa gị hoa
Không khí thiêng liêng, thành kính
Đă ngấm sâu vào trong máu xương ta
Như những thâm t́nh ruột thịt
Không thể nào quên nổi, thiết tha!
Kia, mẹ cha ta
Anh chị, bạn bè
Hương khói, ly trà, chén rượu
Những cảnh những t́nh khi ta hiểu
Thời không c̣n, tan tác từ lâu !
Riêng khối sầu đọng lại
Tàn đời không tan
Ngàn đời không tan
Tê tái tim gan người tóc bạc..
Tiếng pháo mừng xuân ngơ ngác
Xă hội đảo điên xơ xác
Rơm rác nở hoa
Con người, nhục mạ
Bao mùa xuân thăm thẳm trôi qua..
Rồi ra
Gió núi mưa ngàn hú gọi
Mồ hoang dang đón tương lai
Khép mọi chân trời mơ ước
Tắt mọi lửa ḷng.
Mọi cay đắng ưu tư
Đâu cái thuở ta cười trong nắng
Hát trong mưa
Bừng bừng sinh thú
Giờ xương da ủ rũ muốn tiêu tan
Tiếng pháo bên ngoài ảo năo, khô khan
Ta nằm như chó ốm, lụi tàn
Bụi mưa xuân ẩm ướt lưỡi dao hàn
Lửa đói không hề sưởi ấm
Ta như cô hồn đi giữa đêm đông
Âm thầm, câm điếc
Mơ về tổ ấm xa xưa
Cho trái tim máu ứa, lệ chan ḥa
Xóa nḥa thực tại
Giây phút chập chờn sống lại mẹ cha ta
Hiền ḥa mà trang nghiêm nhất!
Ta đứng bên cành đào, cây quất
Rượu ngà say..
Hương khói vờn bay
Đỉnh đồng, mâm ngũ quả
Ngàn xưa ngát tỏa, xanh tươi..
Pháo nổ, vang trời, ấm áp!
Song sàn đá xi măng lạnh toát
Thân gầy run rẩy toàn thân
Tê nhức đôi chân
Đau đầu, buốt thận
Đâu phút cam lai?
Đâu giờ khổ tận?
Ta khát, ta thèm ca nước đun sôi
Pháo nổ liên hồi
Nhức óc!
Ta trùm chăn kín mặt
Run run..
Giao thừa như đă đến
Sốt lên cơn
( 1984)

KHÔNG CÓ G̀ QUƯ HƠN ĐỘC LẬP TỰ DO 
Không có ǵ quư hơn độc lập tự do
Tôi biết nó, thằng nói câu nói đó
Tôi biết nó, đồng bào miền Bắc này biết nó
Việc nó làm, tội nó phạm ra sao
Nó đầu tiên đem râu nó bện vào
H́nh xác lăo Mao lông lá
Bàn tay Nga đầy băng tuyết giá
Cũng nhoài qua lục địa Trung Hoa
Không phải xoa đầu mà túm tóc nó từ xa
Nó đứng không yên, tất bật, điên đầu
Lúc rụi vào Tàu, lúc rúc vào Nga
Nó gọi Tàu Nga là cha anh nó
Và t́nh nguyện làm con chó nhỏ
Xông xáo giữ nhà gác ngơ cho cha anh
Nó tận thu từ quả trứng, quả chanh
Học lối hung tàn của cha anh nó
Cuộc chiến tranh chết vợi hết thanh niên
đương diễn ra triền miên ghê gớm đó
Cũng là do Nga giật Tàu co
Tiếp nhiên liệu gây mồi cho nó
Súng, Tăng, Tên lửa, Tàu bay
Nếu không, nó đánh bằng tay?
Ôi đó, thứ độc lập không có ǵ quư hơn của nó!
Tôi biết rơ, đồng bào miền Bắc này biết rơ
Việc nó làm, tội nó phạm ra sao
Nó là tên trùm đao phủ năm nào
Hồi cải cách đă đem tù, đem bắn
Độ nửa triệu nông dân, rồi bảo là nhầm lẫn!
Đường nó đi trùng điệp bất nhân
Hầm hập trời đêm nguyên thủy
Đói khổ dựng cờ đại súy
Con cá lá rau nhát nhầu quản lư
Tiếng thớt, tiếng dao vọng từ hồi kư
Tiếng thở, lời than đan họa ụp vào thân
Nó tập trung hàng chục vạn ngụy quân
Nạn nhân của đường lối " khoan hồng chí nhân" của nó.
Mọi tầng lớp nhân dân bị cầm chân trên đất nó
Tự do, không thời hạn đi tù!
Mắt nó nh́n ai cũng hóa kẻ thù
V́ ai cũng đói món nhục nhằn cắn răng tạm nuốt
Hiếm có gia đ́nh không có người bị nó cho đi suốt.
Đất nó thầm câm cũng chẳng được tha
Tất cả phải thành loa
Sa sả đêm ngày ngợi ca nó và Đảng nó
Đó là thứ tự do không có ǵ quư hơn của nó !
Ôi, Độc lập, Tự do !
Xưa cũng chỉ v́ quư hai thứ đó
Đất Bắc mắc lừa mất vào tay nó
Nhưng nay mà vẫn có người mơ hồ nghe nó
Nó mới vạn lần cần nguyền rủa thực to!
( 1968)

CHỦ NGHĨA MÁC
Chủ nghĩa Mác chỉ là không tưởng
Trái với bản chất con người, reo rắc tai ương
Lũ tông đồ, hay đồ tể vô lương
Đă gây bao là máu lệ bi thương
Đă phạm bao tội ác tày trời!
Hơn nữa nó ra đời
Khi Luân Đôn, Paris c̣n đi xe ngựa
Nay là thời tên lửa, máy bay!
Nếu cứ ngu si ôm măi chủ nghĩa này
Nếu cứ thẳng tay bóp măi dạ dầy
Đất nước nở mặt nở mày làm sao được nữa!
Dân tộc ta phải quăng ngay nó vào bếp lửa
Nồi cơm mới có thể mong đầy
Tự do, no ấm mới sum vầy
( 1984)

TA HỎI NGƯƠI
Ta hỏi ngươi, Tố Hữu, đôi lời
Ngươi nói thủa ngươi " chưa ra đời
Trái đất c̣n nức nở
Nhân loại chửa thành người"
Vậy bố mẹ ngươi
Là trâu, ḅ, chó, lợn, đười ươi?
( 1979)

TÔI NHẮM MẮT
Tôi nhắm mắt nằm yên, không ngủ
Kẻng báo rền vang, sáng tự bao giờ
Tôi nằm yên, không nghĩ ngợi, không mơ
Mà lịm chết trong bóng mờ ủ rũ
Bóng mẹ cha già đớn đau hóa mụ
Đêm tối mênh mông đốm lửa vật vờ
Bóng cuộc đời tôi lặng vắng như tờ
Thất thểu, bơ vơ, khóc cười lỡ dở
Bóng nhợt xám vài mối t́nh khổ sở
Lảo đảo đi về, tuyệt vọng, âm u
Bóng h́nh tôi ho ra máu, lưng gù
Mở mắt ra : sừng sững bóng trại tù
( 1969)

ĐI VỀ ĐÂU
Đi về đâu mà sầu đau ngơ ngác
Các ngả đời đều tan tác xác xơ
Hăy xuống con thuyền vượt trùng dương hung ác
Đi về phương cháy đỏ những trời mơ
Cuộc sống tương lai đương đứng đón chờ
Chờ ta đó, bờ tự do tráng lệ!
( 1978)

NHỮNG TÂM HỒN MƠ ƯỚC
Tôi đă biết những tâm hồn mơ ước
Hóa oan hồn, không siêu thoát lang thang
Dưới bóng cờ ma máu lửa đỏ vàng
Rên xiết đau thương, giận hờn đất nước ( 1970)

THƠ CỦA TÔI
Thơ của tôi không có ǵ là đẹp
Như cướp vồ, cùm kẹp, máu ho lao
Thơ của tôi không có ǵ cao
Như chết chóc, mồ hôi, báng súng
Thơ của tôi là những ǵ kinh khủng
Như Đảng, Đoàn, như lănh tụ, như trung ương
Thơ của tôi kém phần tưởng tượng
Nó thật như tù, như đói, như đau thương
Thơ của tôi chỉ để đám dân thường
Nh́n thấu suốt tim đen phường quỉ đỏ
( 1975)

BƯỚC THEO NỖI BUỒN
Bước theo nỗi buồn, vĩnh biệt niềm vui
Hành trang có mồ hôi đất bụi
Chút tiền vốn_ thơ và mơ- nhẵn túi
Xó toa đen thôi chịu khó quen mùi
Chuyến xe đời lửa đỏ táp qua mui
Đâu vũ băo xoay vần sông với núi ?
( 1970)

CÓ NHỮNG CON ĐƯỜNG
Có những việc người già không làm được nữa
Những việc trong tim cần có lửa!
Có những con đường người già không dám nghĩ
Những con đường phải vừa phá vừa đi !

KHÔNG MỘT CHỖ
Không một chỗ trên con tầu quả đất
Tôi là người hành khách bơ vơ
Lỡ chuyến, lầm ga, mất cắp, bây giờ
Đứng chen chúc trên sàn toa bẩn nhất
Sàn một toa đen dành cho súc vật
( 1967)

CÂY
Cùng với muôn loài, ta sinh ra và lớn lên trong không gian man rợ
Gốc rễ của ta nằm sâu trong ḷng đất đai xứ sở
Nhờ ánh sáng mặt trời và những hạt nước mưa
Từ những chất vô cơ ngày đêm vận hành trong vũ trụ
Ta hút vào, nhả ra, thành hoa, thành nụ
Và lớn lên, nhọc nhằn từng vụ
Quê hương ta thường ăn chẳng đủ
Nắng hạn, sâu trời, binh lửa, ly tan
Đàn em ta c̣i chột, cơ hàn
Nhựa sống kiệt dần, héo rũ
Bao năm qua sài lang làm chủ
Bách tính muôn loài hiến máu phơi da
Đêm đêm thường thao thức cùng ta
Sông núi âm thầm chẳng ngủ
Ta không có giấc mơ, mơ ḿnh thành loài tượng thụ
Muôn đời trụ với thời gian
Ta chỉ mong sao trên mảnh đất suy tàn
Được góp một phần trái hoa phong phú
Thân ḿnh ta thời gian tụ mủ
Những mũi tên thù, những vết dao đâm
Nơi rừng thiêng giam hăm thầm câm
Hoa trái của ta thâm bầm nở nụ
Xung quanh ta màu rêu xám phủ
Lá rụng, thu buồn, mốc ẩm, âm u
Ta đứng im, in bóng xuống ao tù
Gió lộng tầng cao ào ào nhắc nhủ
Ta vững tin, đất trời kiachẳng phụ
Công đất vun bồi nuôi dưỡng thân ta
Trong đêm cùng vùng nhiệt đới bao la
Trái lửa của ta sẽ bùng lên vạn ánh

CON THÀNH THI NHÂN
Con thành thi nhân cũng chính là nhờ
Công sức mẹ thầy nuôi cho ăn học
Gia cảnh bần hàn lo toan chăm sóc
Con chỉ nằm đọc sách luyện vần thơ
Không mảy may báo hiếu được một ngày
Thực có tội với mẹ thầy biết mấy !
Song ḷng già rất thương, đâu nghĩ ngợi
Chỉ mong con nên sự nghiệp, nên người
Trước lúc qua đời, thầy mẹ c̣n lo
May quần áo để tù về con sẵn có
T́nh thầy mẹ mênh mông như thế đó
Thế gian này không có thứ đem so !
( 1980)

NHỚ
Nhớ mẹ cha nhớ anh chị
Nhớ người tử biệt, nhớ người sinh ly
Nhớ cuộc đời trong mộng sớm tan đi
Nhớ lửa sống bừng bừng đă một thời
Giúp ta vượt qua kiếp khỉ !


ĐOÀN TỤ
Ta lại gặp nhau, t́nh xưa lai láng
Trăng xưa lại vàng, lại sáng, em ơi!
Dù màn sương xưa, ngây ngất tuyệt vời
Có tan loăng đi nhiều trong năm tháng....

CHIA L̀A
Ruột thịt chia ĺa đớn đau
Gặp nhau anh chị em ḿnh sẽ khóc
Ch́m đắm giữa lao tù đầy chết chóc
Em vẫn cầu trời cho bốn anh chị em ḿnh
Có ngày được ăn bữa cơm đoàn tụ bên nhau.

TRƠ TRỌI
Không vợ con, nhà thơ tóc trắng
Có tù lao, đao phủ mơm đen
Tất cả bắt ta phải chết, phải hèn
Ta sống, không hèn, thơ tất thắng!

HỎA L̉
Ở Hỏa ḷ giấy vệ sinh khó có
Nhiều người không dùng, như trâu như chó
Phải có quà, có ngoại giao, mới có thể mong xoay
Xoay nó c̣n gay hơn xoay vé máy bay!

GIẢ THỬ
Giả thử Đảng và Bác
Cho đi lại tự do
Thời thiên đường cụ Mác
Sẽ khỉ gáy, c̣ ho !

CHÓ ĐÓI
Ta như chó đói vật vờ
Ngửi thấy mùi cơm hau háu
Song ta vẫn chắt ra từng hạt máu
Năm rồi năm chăm sóc nuôi thơ

SỰ ĐÀY ẢI
Sự đày ải dă man gấp trăm lần đem bắn
Có kẻ chết bụng mổ ra toàn vỏ sắn
Có người ăn cả cỏ như trâu
Dù họ làm ra đủ thứ hoa mầu
Hoa mầu đó Đảng dùng nuôi lợn !
( 1979)

MỘT ĐÊM THỨC

Một đêm thức trắng làm thơ
Sáng dậy lờ đờ, lảo đảo
Bê bát cơm tù thiểu năo
Nhớ ra phải sống để chờ
Thi nhân chó đói vật vờ
Đảng vẫn ŕnh ṃ lo sợ !
( 1987)

ANH NHƯ CÔ HỒN 
Anh như cô hồn
Trong đêm buồn phiêu lăng
Em như chim xanh
Hát ca mừng nắng sáng
Em là mặt trời đang lên
Anh là vầng dương xế bóng
Cùng là tinh cầu rực lửa
Trên bầu trời dương gian
Sao anh buồn?
Sao em vui?
Bởi anh là quá khứ
C̣n em là hiện tại, tương lai
Khoảng cách không dài chi lắm
Mà chẳng bao giờ có thể gặp nhau !
( 1984)

L̉NG XƯA
Ḷng xưa một vầng Đông
Tháng năm d́m đắm, giữa ḍng ch́m đâu?
Đông buồn dần xám mái đầu
Ḷng leo lét ngọn đèn sầu chờ mong..

TÀN TẮT
Khi ngọn lửa thiêng trong tâm hồn tàn tắt
Mọi thứ chân trời cũng lụi tắt theo
Cuộc sống nổi nênh như một cánh bèo
Thường bị cuốn trôi theo gịng vật chất

BÓNG AI
Bóng ai u ám, nặng nề
Phố xá đêm buồn hoang vắng
Số phận, con người, năm tháng
Mỏi ṃn trong bước chân đi..
Thành phố về khuya, điện mất, đen x́
Gió thổi trời đông rầu rĩ
Đâu rồi, thiện, mỹ
Đâu rồi chân lư, lương tri?
Thưa thớt ba v́ sao hiu hắt
Như tàn như tắt trong sương..
Đất nước, quê hương
Vạn kiếp bi thương không ngóc nổi đầu
Bạo lực đỏ ngầu, man rợ
Móng nền tan lở, hoang hư
Một mái chùa rêu, một thảo lư
Một chiếc thuyền câu, thơ với rượu
Tất cả không c̣n, ai cũng hiểu
Mong ǵ hai chữ an cư!
Không mang chi ngoài đôi chút thi thư
Tôi cơ nhỡ giữa hai miền thương nhớ
Đất xa lạ, xa mờ, tan vỡ
Trời quê hương vương máu tâm tư
Thực hóa ra hư, mọi thứ tạ từ
Gió bụi lừa qua cửa tử
Gịng thời gian trôi, trôi măi, lê thê
Bóng ai, u ám, nặng nề..
( 1978)

TRÔI VỀ ĐÂU?
Trôi về đâu những năm buồn tháng nản
Sắt thép chập chùng, in bóng cô đơn
Đường ta đi thăm thẳm non ngàn
Tim óc tan hoang, hoàng hôn rùng rợn

CỘNG SẢN
Vợ con có thể bỏ
Cha mẹ có thể từ
Cộng săn thời sinh tử
Mới thoát và tự do

KẺ KHÁT
Trong cơi đời băng hoại điên nguy
Tôi có lẽ suốt đời là kẻ khát
T́m đâu giọt ngọt ngào tươi mát
Khi đắng cay từ trong mộng đắng cay đi!

TA NHỚ
Ta nhớ những năm, những ngày, những tháng
Mặt trời, mặt trăng, như thần thoại huy hoàng
T́nh cảm trên đời lai láng làm sao
Chút ít đắng cay, c̣n toàn thơm thảo!
Ta nhớ thuở ăn cắp tiền nhà, ăn thịt ḅ khô, đánh nhau khó bảo
Đi xem thường vượt tường, hay trốn học, mê chơi
Ta nuốt bao cay đắng trong đời
Riêng thuở đó đẹp như là mộng ảo
Ta nhớ tết, ti toe khoe quần áo
Pháo đốt vang, tiền chưa gấp nếp, mới toang!
Khách tới mừng xuân, ai cũng mở hàng
Lời chúc tết cũng là lời dạy bảo
Ta nhớ những tối mùa Đông
Đi xi nê về, ăn phở ấp chảo
Phở nóng rượu cay, tỏi ớt càng cay!
Bè bạn ngà say bàn luận cuốn phim hay
Khinh ghét gian ma, xót xa tài hoa mà đời bất hạnh
Ta nhớ những buổi sáng Chủ nhật, chuyển mùatrời hơi se lạnh
Ta ngồi bên ly cà phê pha rượu mạnh
Nh́n ḍng người, ḍng xe khoe tươi lộng lẫy
Thấy người quen nào ta cũng siết chặt tay!
Ta nhớ những ngày không uống rượu mà say
Đời đă như cốc rượu dâng đầy
T́nh bạn, t́nh thầy, t́nh văn chương kim cổ
Nào học, nào chơi, nào thi, nào đỗ !
Ta nhớ những hàng quà rong, linh hồn đường phố
Trăm thứ rao vang, người Việt lại người Tầu
Cuộc sống b́nh dân no ấm muôn mầu
Sáng, tối, trưa , chiều, ăn ǵ cũng có !
Ta nhớ những đền chùa linh thiêng, những ṭa miếu cổ
Những bà già chắp tay cầu khấn thành tâm
Những pho tượng ngồi trong hương khói trầm ngâm
Lũ trẻ vây quanh, đứa nghịch hư, cũng thành ngoan, im lặng
Ta nhớ những đêm êm đềm thấm vào hồn ta, bao la trong trắng
Những trang truyện trang thơ mơ mộng tràn đầy
Thiết tha t́nh Kim, Cổ , Đông, Tây.
Ta thường xúc động phải bỏ sách, đi một ṿng quanh phố vắng..
Ta nhớ những buổi mai mượt mà, đẹp nắng
Quanh hồ Gươm ta mặc toàn đồ trắng dạo chơi
Đeo kính màu xanh, ta ngắm cuộc đời
Hồ hởi, nói cười, đẹp tươi trong gió..
Ta nhớ những tối nhá nhem tiếng chó
Như có linh hồn, ấm áp xóm quê
Trong những mái gianh là t́nh cảm tràn trề
Mưa lụt cũng xách đèn đón ta đi ăn cỗ!
Ta nhớ những ngày cúng giỗ
Cha mẹ, cô d́, chú bác, chị em ta
Mời gắp cho nhau thân mến xum ḥa
Hương khói ngạt ngào yêu thương biết mấy !
Ta nhớ những ngày lội bơi vùng vẫy
Đánh bốc, chơi thuyền, cường tráng nở nang
Mơ gặp khó nguy bắt nó quy hàng
Trong cuộc sống dễ dàng, êm ấm ấy !
Ta nhớ những chiều thứ bảy
Mùa hè, ăn bánh tôm bên Hồ Tây
Cô bạn ngồi bên như nàng tiên vậy
Vạn vật tưng bừng ngất ngây !
Ta c̣n nhớ nhiều, nhưng tất cả giờ đây
Đă thành truyện cổ
Tất cả từ lâu búa liềm băm bổ
Nát tan, oan khổ, chôn vùi
Cuộc sống dưới lá cờ đỏ máu đen thui
Đời buồn nhớ măi đời vui...
( 1986)

NẾU CỎ
Nếu cỏ bổ như gạo
Dân cũng chẳng được no
Đảng quản lư ngay cỏ
Khan hiếm, giá vọt cao
Đâu phải nói tào lao
Đảng là như thế đó !
( 1982)

TRIỆU CUỘC ĐỜI
Triệu cuộc đời khổ oan
Nát tan trăm ngàn mảnh
Chắp lại mới hóa thành
Mấy vần thơ ai oán!

TÔI ĐĂ TIẾP THU
Tôi đă tiếp thu
Những mối t́nh
Đi qua hồn tôi
Không như khúc hát êm ru
Hay làn gió mát
Mà như những mũi tên rực hồng độc ác
Xuyên thủng hồn tôi
Muôn lỗ thủng cháy đen
Hủy hết chất men
Hun hút gió lùa ... hoang vắng.
Gió hồn tôi như vầng trăng
Sáng lạnh..
Thơ thẩn giữa trời xanh cô quạnh
Những lỗ tṛn đen cháy năm xưa
Là những bờ núi lửa
Dấu vết một thời không c̣n nữa
Tan hoang..
Những đêm vàng
Sương gió mênh mang
Vạn vật mơ màng
Lơ đăng
Trăng nh́n xuống trần gian
Soi những mái đầu miên man
Đương chụm lại..
Đâu những mùa trăng cuồng dại?
Những mùa trăng tê tái lang thang?
Mây trắng ngàn năm
Quên lăng...
( 1983)

AI ĐẾM
Ai đếm đêm dài thao thức
Trôi cùng năm tháng qua trôi
Thương những con thuyền mang kư ức
Đi về sông nước xa xôi....

TRÊN KHOẢNG TRỜI XANH 
Trên khoảng trời xanh nao nao
Đôi phút lung linh một buổi chiều nào
Xa lắc như v́ sao, xao xuyến
Hoàng hôn ơi, thương nhớ vẫn y nguyên!

NẮNG ĐĂ LÊN RỒI
Nắng đă lên rồi, hè đă sang
Trước sân yên tĩnh bóng cây bàng
Anh em tù phạm đem chăn áo
Phơi khắp sân và giây thép cao
Quần áo chăn màn tuy chẳng mới
Phần đông rách và mầu bạc phai
Nhưng những con người trong khổ ải
Trầm ngâm ve vuốt, lo ngày mai
Bỗng dưng tôi thấy ḷng bồi hồi
V́ tôi nghĩ tới ngày tháng trôi
Và v́ những thứ phơi trong nắng
Là cả đông buồn trước mắt tôi
( 1961)


NGƯỜI VÀ CHÓ
Chó xích có một ngày
Thả ra mừng cẫng nhảy
Người cùm có một năm
Thả ra buồn chống gậy!

NHÀ THƠ ƠI!
Nhà thơ ơi, phải biết
Giữ linh hồn luôn luôn tinh khiết
Như đóa sen hồng thơm ngát giữa tanh nhơ
Như v́ sao trong đêm tối hoang sơ
Thăm thẳm mịt mùng, lung linh sương tuyết..
Nhà thơ c̣n phải biết
Sống trong cơi đời như không bao giờ chết
Dẫu cơ hàn thảm thiết nguy nan
Dẫu xác thân, bệnh hoạn, teo hàn
Khí tiết vững bền hơn thạch thiết
Giữa thời gian hủy diệt trơ trơ
Có thế mới mong thả nổi hồn thơ
Bay bổng tung hoành ngay trong cũi sắt
C̣n thoát xổng hay là lụi tắt
Là việc của Trời, không phải việc nhà thơ!
( 1988)

VĂN LÀ
Văn là tim là óc
Là linh hồn văn gia
Trong chế độ chúng ta
Có nhiều cái quái ma
Tim óc thực đâu cả
Chỉ thấy tim óc giả
Đem tŕnh bày thối tha
Nh́n kỹ th́ hóa ra
Đó là cái dạ dầy
Lũ bồi văn mất dạy
( 1988)

ĐÓI, KHỔ, NGHÈO
Đói, khổ , nghèo, hai bữa
Già, ốm yếu, một thân
Thân thích xa lánh dần
Công an thường gơ cửa
Cuộc sống tởm lộn mửa
Nhưng sống chỉ một lần
Phải bùng to ngọn lửa
Để chết đi đỡ ân hận đôi phần!
( 1978)

NẮNG CHANG CHANG
Nắng chang chang
Gió mênh mang
Cánh đồng như gương, lấp loáng
Sau những lùm tre xa xa
Trưa vắng, xóm làng êm ả
Ngồi dưới bóng cây đa mầu hồng
Gió thổi, mồ hôi mát
Tán đa rào rạt
Bỗng thấy ḿnh đang sống
Không gian đột nhiên sinh động!
Thân thiết lạ thường!
Một con ễnh ương
Một mùi cỏ hương
Một quê gái quê gánh nặng trên đường, lầm lũi
Tất cả sao gần gũi, yêu thương!
( 1978)

NHỮNG MẢNH MỘNG T̀NH
Tất cả những mảnh mộng t́nh đau nhức
Ngập vào tim, mưng tấy lấy không ra
Lư trí của tôi - Người bác sĩ già
Vết dao kéo nhiều phen, đành bất lực

HỒNG VÂN
Bao lâu rồi, có thấy ǵ đâu
Anh thôi đợi, nhưng cà phê nguội đắng
Anh ngồi lặng, nh́n ra phố vắng
Làm bận ḷng em, anh biết lỗi từ lâu
Buổi gặp em như một phép nhiệm màu
Ḷng anh, cảnh trời Đông bảng lảng
Em hiện ra, thành một mùa hè sáng
Tưng bừng huyết phượng nở ngàn bông
Nhưng thời gian không hơi ấm t́nh nồng
Hoa phượng đỏ thâm bầm tiết đọng
Trời Đông về, ảm đạm, mênh mông.
Lăng đăng bay xa, xa măi, vết mây hồng

CON TÀU THƠ
Nhiên liệu: Ngàn rên xiết
Bệ phóng: Ngàn ước mơ
Người lái con tàu thơ
Thần tự do bất diệt!

HỜN CĂM
Hờn căm năm tháng nấu nung sôi
Sôi măi cũng bốc hơi rồi cạn
Phải sử dụng hờn căm, ôi các bạn
Đúng vào lúc nó sục sôi!

BÓNG HỒNG DƯƠNG THẾ 
Có người thiếu nữ mắt bồ câu
Lưu lạc, ly hương từ thuở xuân th́
Đất Mỹ
Trời Âu
Xa lắm !
Nơi rừng sâu
Người cha rầu rầu
Thường mang ảnh con ḿnh ra ngắm
Đêm tù
Âm khí âm u..
Mấy chàng trai mắt trũng, chân phù
Thờ thẫn cầm nàng trong tay
Cầm cả mùa xuân hạnh phúc
Bóng hồng dương thế xa bay...

BÀN TAY NHĂN NHEO
Ta muốn hái hoa thơm gài lên mái tóc em
Định sống lại những ngày xưa êm ả
Nhưng mái tóc sương pha, bàn tay nhăn nheo cả
Khiến ta ngừng, cây gió, lá khô rơi..

CON TRÂU
Con trâu khỏe như hổ
Nó chủ yếu ăn cỏ
Vậy trong cỏ phải có
Chất bổ, đúng không anh?
Bạn luộc gô cỏ xanh
Ăn thí nghiệm không thành
Nôn ọe hết c̣n đâu
Tiếc thay người thay trâu!
( 1982)

NÀNG THƠ
Nàng thơ, nàng tiên hững hờ
Những kẻ lượn lờ
Nàng khinh miệt
Chỉ bùng cháy trước t́nh yêu mănh liệt
Bất chấp muôn ngàn hủy diệt
Tận cùng tha thiết yêu thơ !
( 1979)

NÀY NĂ -PHÁ-LUÂN
Này Nă- Phá - Luân, nàỳ César
Sao nỡ đẩy bạn các con ngă thế!
Mẹ sợ lắm cái tṛ chơi hoàng đế
Mà các con thời quá say mê
Chẳng thương các mẹ già
Lệ rơi thấm đá ! ( 1968)

TÔI CHƯA SỐNG
Tôi chưa sống cuộc đời tôi định sống
Tôi c̣n yêu bao giấc mộng thương yêu!
Philippovna, Marguerite, Thúy Kiều
Chiều Mạc Tư Khoa, nắng ḷa đất thánh
Đêm Danube nước trời sao lấp lánh
Ánh niềm vui trong hốc mắt người thân
Những vần thơ trong lao ngục nhục nhằn
Những khoản chót sâu vào tim óc khắc
Những khoản lớn lên là tôi đă mắc
Ước mong ǵ trang trả nữa anh ơi!
( 1971)

HŨ GẠO
Đảng gói ước mơ vào trong manh áo
Đảng nhét chí trai vào trong hũ gạo
Bảo quản thế Đảng c̣n sợ hăo
Đem xếp cả vào trong các nhà lao!


LÂU LẮM RỒI ( 72)
Lâu lắm rồi không được thấy trăng
Xa vắng tưởng chừng như quên lăng
Nay chợt thấy, trời trăng đẹp lắm!
Lồng lộng giữa trời xanh vàng thắm!
Ta sững sờ kêu lên
Gơ tường gọi bạn xà lim bên cùng ngắm
Trăng rất gần mà xa xôi lắm
Mơ hồ mang kư ức xa xăm
Những vầng trăng ngây ngất bao năm
Ta không được hưởng
Nhưng ai chẳng có một vầng trăng
trong tâm tưởng
Để nhớ, để thương!
Đời ta vắng bóng chị Hằng
Ta thương nhớ thời " ông giẳng ông giăng"
Bạn xà lim bên thở dài im lặng
Chắc cũng đương mơ về một
vầng trăng ch́m đắm..
( 1985)

NHỚ THỦA C̉N
Nhớ thủa c̣n say giấc mơ hoa
Tôi thường quá vội xây ngôi nhà mộng ảo
Và tin yêu tự bảo:
- Ngôi nhà này sẽ thắng mọi phong ba
Sương gió không lùa qua
Bụi bặm không lọt vào trong nổi
Chỉ có hai trái tim nóng hổi
Sưởi cho nhau mà thôi!
Thế rồi năm tháng qua trôi
Cuộc đời biến đổi
Tôi đă thành người luống tuổi
Chứng kiến trải qua nhiều gian dối phôi pha
Tôi vẫn thấy ngôi nhà đó đẹp
Dù từ lâu cửa khép
Im ĺm, rêu mốc, thâm u..
( 1984)

TÙ ĂN CHAY ( 74)
Tù ăn chay nghĩa là không có muối
Cơm không mà dăm suất có vần xuôi!
Giá được điều lao động toán chăn nuôi
Lấy lại sức nhờ sắn, khoai, bẹ chuối
Nhà thơ sẽ đỡ c̣m nhom yếu đuối
Chuồng lợn kia sẽ hóa tháp ngà thôi!

THIÊU THÂN ( 1987)
Bởi em là ánh lửa
Anh người lữ khách lạc rừng mưa
Nên giống thiêu thân, anh chẳng ngại ngần
Cháy cánh bay vào nơi hấp dẫn!

TRỜI MƠ
Đất khổ càng tối đen
Trời mơ càng xanh thẳm
Nhưng đó là mầu xanh yêu thương lỗi hẹn
Xa dần, hun hút tháng năm ....

MÙA ĐÔNG ( 75)
Mùa Đông ập tới đêm rừng giá
Gió bấc mưa dầm lướt thướt qua
Củ khoai hà dím thành vô giá
Bệnh cũ âm thầm lại phát ra
Lũ tôi đă đoán bao người ngă
Trong vụ đông này khó đứng qua
Thân xác h́nh như nan cốt mă
Mong cầu Đông giá nới tay tha !
( 1970)

TÙ ĂN ĐỦ THỨ
Tù ăn đủ thứ, trừ phân
Nói vậy là chưa thành khẩn
Chảo rau muống có giẻ chùi nấu lẫn
Ai người ghê tởm không ăn?
Lạc giống đem trồng trộn lẫn tro phân
Lén lút nuốt nhai, sá ǵ nhơ bẩn
Tôi không muốn nói điều tàn nhẫn
Nhưng thực tế là như vậy, kiếp tù nhân!
( 1987)

ĐẢNG
Đảng như ḥn đá tảng
Đè lên vận mạng quê hương
Muốn sống trong ḥa hợp yêu thương
Việc trước nhất, phải t́m phương hất xuống!

 

 


 

* VANGANHONLINE là Trang Thông Tin Đa Chiều. Tất cả bài đăng tải trên không phản ảnh quan điểm hay lập trường của VANGANHONLINE